Δημιουργώντας το podcast #Κλεισμένα Σπίτι για παιδιά, από παιδιά τον καιρό της απομόνωσης (και όχι μόνο), η δημοσιογράφος και παραγωγός Δάφνη Καρνέζη πρωτοτυπεί. Ανοίγει διαύλους φαντασίας μέσα από τις παιδικές φωνές (τόσο «ποιητικές») ενώ εκθέτει την ελληνική καθημερινότητα στη συνήθεια του podcast που ακόμη φαντάζει εν πολλοίς ξένη. Ωστόσο τα podcast πάντα υπεραμύνονται της εμβάθυνσης και εξειδίκευσης έναντι της διεύρυνσης και διαπλάτυνσης. Η ίδια και η συνεργάτριά της Μαριάννα Σκυλακάκη (εκδότρια της αξιόλογης ΑθηΝΕΑΣ), το γνωρίζουν καλά εφόσον το Κλεισμένα Σπίτι αποτελεί δεύτερη συνεργασία τους (έπονται και άλλες).
Και ενώ ακόμη αναζητούν μικρούς παρουσιαστές να στείλουν καινούργιο υλικό όσο βρίσκονται ακόμη κλεισμένα σπίτι (αποστέλλεται στο [email protected]), η Δάφνη εμπλουτίζει με νέο αφηγηματικό υλικό το δικό της podcast με τίτλο Fishbowl όπου συνομιλεί με δημιουργικούς ανθρώπους όλων των ειδικοτήτων.
Εξάλλου μόλις φέτος τον Ιανουάριο ίδρυσε το The Greek Podcast Project «με όραμα να φτάσουν στα αυτιά Ελλήνων και ξένων ακροατών οι εκπληκτικές ιστορίες και συζητήσεις που γίνονται στην Ελλάδα του τώρα».
Τι σημαίνει ποντκαστ;
Τα podcasts είναι ηχητικά αρχεία, βγαίνουν σε μορφή επεισοδίων και είναι μικρές εκπομπές που μπορεί να ακούσει οποιοσδήποτε δωρεάν, όπου θέλει και όποτε θέλει (όταν οδηγείς, όταν γυμνάζεσαι ή όταν κάνεις δουλειές του σπιτιού!) Τα ακούς στο κινητό ή στο laptop μέσα από όλες τις πλατφόρμες που ακούσει κανείς podcasts ( iTunes, Spotify, Apple Podcasts και Google Play, Pocket Casts κ.ά). Και υπάρχει κάτι για όλους! Από ταξιδιωτικά και self-improvement, μέχρι πολιτικές συζητήσεις και true crime.
Ποια προτιμάτε;
Σε διαφορετικές φάσεις έχω ακούσει πιστά το 99% Invisible για design και αρχιτεκτονική, το λογοτεχνικό Literary Friction, τα καθημερινά αφηγηματικά ρεπορτάζ του Today In Focus της Guardian και τις μεγάλου μήκους, εις βάθος συνεντεύξεις της Elizabeth Day στο How To Fail. Υπάρχουν κάποιοι παρουσιαστές που ακούω κάθε εβδομάδα- σε σημείο που ξέρω λεπτομέρειες για την προσωπική τους ζωή!
Γιατί να δημιουργήσει κανείς ποντκαστ;
Για μένα η δύναμη των podcasts κρύβεται σε αυτό που λέμε storytelling, το αφηγηματικό στοιχείο και η δύναμή τους ως μέσο να αφηγηθούν με αμεσότητα ιστορίες και καταστάσεις. Φυσικά, οι ιστορίες και οι άνθρωποι να τις διηγηθούν στην Ελλάδα υπάρχουν, και πρέπει να αντιληφθούμε ακόμα καλύτερα τις δυνατότητες που μας δίνει ως μέσο για να συνθέσουμε ήχους και φωνές, και να αφηγηθούμε πρόσωπα, ιστορίες, ειδήσεις, καταστάσεις.
Τι διαφορά έχει το πόντκαστ από το ραδιόφωνο;
Σε αντίθεση με το ραδιόφωνο το ηχητικό υλικό που συλλέγουμε για ένα podcast, καθώς δεν παίζεται σε απευθείας μετάδοση, έχει το περιθώριο να δουλευτεί και να ζωντανέψει πριν φτάσει στα αυτιά του κόσμου με τρόπο που στο ραδιόφωνο δεν υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια. Συχνά ένα επεισόδιο podcast μισής ώρας μπορεί να κρύβει από πίσω πάνω από 10 ώρες δουλειάς! Και αυτή η πιο επιλεκτική προσέγγιση όντως βγάζει νόημα αν κανείς σκεφτεί ότι τα podcasts τα καταναλώνουν ένα πολύ πιο προσηλωμένο κοινό από το ραδιόφωνο, ένα κοινό που έχει επιλέξει να ακούσει το συγκεκριμένο podcast και το πιο εξειδικευμένο περιεχόμενό του, και όχι που τυχαίνει να ανοίξει το ραδιόφωνο πέφτοντας πάνω σε μια εκπομπή.
Ένα podcast έχει διαφορετικό ύφος και τόνο από το ραδιόφωνο γιατί αντί να παραθέσουν γρήγορα τα γεγονότα ή τα δεδομένα, πηγαίνουν τους ακροατές ένα ταξίδι σχεδόν σκηνή σκηνή, με μουσική, διαφορετικές φωνές και άλλα ηχητικά clips. Συχνά σκέφτομαι τη δημιουργία podcasts σαν μια ταινία, όπου μαζεύεις πολλά πλάνα και τελικά κρατάς μόνο τα καλύτερα. Το ωραίο είναι ότι δεν υπάρχει μια συνταγή και μπορεί κανείς να πειραματιστεί με πολλά διαφορετικά φορμάτ, αλλά το σταθερό είναι η επεξεργασία και η επιμέλεια. Και αυτό επωφελεί όχι μόνο ανθρώπους που θέλουν να χτίσουν μια πιο άμεση σχέση με το κοινό τους αλλά και οργανισμούς και εταιρείες.
Υπάρχουν οικονομικά οφέλη από ένα ποντκαστ;
Όσους μήνες είμαι εδώ στην Ελλάδα βλέπω πως υπάρχουν ολοένα περισσότερες εταιρείες, οργανισμοί, ιδρύματα, ομάδες αλλά και άνθρωποι που ενδιαφέρονται να επενδύσουν στα podcasts και να συνεργαστούν μαζί μας για να επικοινωνήσουν και να μοιραστούν τις ιστορίες τους. Τα podcasts είναι ένας πολύ δημιουργικός και άμεσος τρόπος να βγουν προς τα έξω, να χτίσουν μια πιο ουσιαστική σχέση με το κοινό τους, και παράλληλα να διαφημίσουν και να αναδείξουν τις δράσεις τους πέρα από την παραδοσιακή διαφήμιση. Οπότε ως εταιρία παραγωγής βλέπουμε ότι ζήτηση υπάρχει
Ως προς τη διαφήμιση, ένα podcast μπορεί να βγάλει χρήματα από σπόνσορες οι οποίοι θα διαφημίζονται διακριτικά κατά τη διάρκεια του podcast. Αλλά ενώ στο ραδιόφωνο έχει μεγάλη σημασία για έναν διαφημιστή να υπάρχει όσο μεγαλύτερος γίνεται αριθμός ακροατών, στα podcasts δεν κυνηγάμε αυτά τα τεράστια νούμερα ακροαματικότητας. Μεγαλύτερη αξία έχει το ότι είναι ένα εξειδικευμένο κοινό ως προς την θεματολογία, που σημαίνει ότι οι διαφημίσεις μπορεί να είναι πιο στοχευμένες για το συγκεκριμένο κοινό και το περιεχόμενο του συγκεκριμένου podcast, σε αντίθεση με το πιο μαζικό κοινό του ραδιοφώνου.
Υπάρχει καινούργιο λεξιλόγιο όπως crowdsourcing. Τι σημαίνει; Άλλη λέξη που πρέπει να γνωρίζουμε;
Το crowdsourcing είναι μια ανοιχτή πρόσκληση να μαζευτεί περιεχόμενο από πολλούς ανθρώπους. Συνηθίζεται πολύ στο εξωτερικό, για παράδειγμα εταιρίες που συνεργάζονται με το κοινό για να σχεδιάσουν το νέο τους logo ή slogan. Και τώρα βλέπω ότι γίνεται και στην Ελλάδα στην πλατφόρμα Greece from home! Νομίζω ότι είναι ένας πολύ όμορφος τρόπος να ενώνεται ο κόσμος, ειδικά σε συνθήκες όπως αυτές που ζούμε τώρα. Άλλη βασική λέξη για μένα είναι το Storytelling- που εξήγησα παραπάνω!
Παιδιά έχετε; Από πού προήλθε η ιδέα για αυτό το εξαιρετικά ευχάριστο και χρήσιμο (για τα παιδιά και για τους γονείς τους) ποντκαστ;
Σε όλους εμάς φαίνεται πολύ περίεργη και εξωπραγματική η κατάσταση, πόσο μάλλον στα παιδιά που έχει αναστατωθεί όλη η ρουτίνα τους! Δεν έχω παιδιά η ίδια ακόμα, αλλά παρόλα αυτά η ιδέα εν μέρη ήρθε από ένα παιδάκι! Μιλούσα στο τηλέφωνο με μια πολύ αγαπημένη οικογενειακή φίλη που είναι 9 χρονών. Μου έλεγε ότι βαριέται στο σπίτι και τις λείπουν οι φίλες της αλλά μιλάνε στο Skype μέρα παρά μέρα, για να ανταλλάξουν τις ιστορίες τους και ιδέες για παιχνίδι μέσα στο σπίτι. Έτσι μαζί με τη Μαριάννα τη Σκυλακάκη, την αρχισυντάκτρια της αθηΝΕΑς που είναι μητέρα η ίδια, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν πολύ ωραίο να στείλουμε ανοιχτή πρόσκληση για να δώσουμε στα παιδιά την ευκαιρία να παρουσιάσουν τη δική τους μικρή εκπομπή, το podcast τους πάνω σε όποιο θέμα θέλουν. Ήδη έχουμε λάβει από κριτικές αγαπημένων ταινιών και βιβλίων, μέχρι ρεσιτάλ πιάνου, συνεντεύξεις και εκπομπή μαγειρικής! Είναι ένα podcast που μπορούν να ακούσουν τα παιδιά που είναι κλεισμένα στο σπίτι, φτιαγμένο από τα παιδιά που είναι κλεισμένα σπίτι! Βλέπουμε ήδη πολύ μεγάλη ανταπόκριση από παιδιά και γονείς. Μέχρι στιγμής μας έχουν στείλει παιδιά από 2 χρονών μέχρι 16, από την Αθήνα, τα Τρίκαλα, τα Χανιά, την Κύπρο, μέχρι και το Λονδίνο!
Τα παιδιά είναι ένα κοινό στο οποίο μέχρι τώρα δεν φαίνεται να είχαν απευθυνθεί ελληνικά podcasts. Τα μόνα podcasts podcasts που υπήρχαν δηλαδή ήταν με θέμα τα παιδιά αλλά με τους γονείς και όχι τα παιδιά στο μυαλό. Νομίζω ότι και οι γονείς έχουν εκτιμήσει ότι το podcast είναι κάτι που μπορούν να ακούσουν κάνοντας άλλα πράγματα, ζωγραφίζοντας ή καθαρίζοντας το δωμάτιό τους, χωρίς να είναι μπροστά σε μια οθόνη!
Με τον κορονοϊό αλλάζει ο κόσμος. Θα αλλάξει και η πραγματικότητα των ποντκαστ;
Σίγουρα έχει αλλάξει σε πρακτικό επίπεδο για αυτούς που τα παράγουν! Εγώ πρέπει να ηχογραφώ στην ντουλάπα μου ή κάτω από τα παπλώματα για μεγαλύτερη ησυχία αυτές τις μέρες που δεν μπορούμε να είμαστε στο studio ηχογράφησης!
Κατά τα άλλα, τα podcast πιστεύω διατηρούν την ισχύ τους και η σημασία τους για τον καθένα μας αλλάζει ανάλογα την περίσταση. Μπορεί τώρα να μην έχουμε την καθημερινή οδήγηση ή το περπάτημα στη δουλειά, αλλά είναι ίσως πιο σημαντικό από ποτέ να συνδεόμαστε με τον έξω κόσμο και τα podcasts για μένα είναι ιδανικά για αυτή την περίοδο.
Γιατί στην Ελλάδα καθυστερούμε να τα εκτιμήσουμε;
Θυμάμαι όταν είχα πρωτο-μοιραστεί την ιδέα μου για τα podcasts σε έναν έλληνα δημοσιογράφο μεγαλύτερης ηλικίας, μου είχε πει να μην ασχοληθώ επειδή “αποκλείεται να κρατήσεις την προσοχή του για περισσότερο από 10 λεπτά. Που να κάτσει να ακούσει κάποιος podcast?” Θεωρώ ότι ο κόσμος που το πιστεύει αυτό στην Ελλάδα όλο και μικραίνει και αυτά τα σχόλια υποτιμούν το κοινό που εκτιμάει ένα καλογραμμένο άρθρο ή καλοστημένο podcast που εμβαθύνει στο θέμα του.
Γιατί αυτή η συνεργασία με την αξιόλογη ΑθηΝΕΑ;
Είμαι συνδρομήτρια στο newsletter της αθηΝΕΑς καιρό τώρα και με την αρχισυντάκτρια Μαριάννα Σκυλακάκη το λέμε από καιρό ότι θέλουμε να συνεργαστούμε. Νομίζω ότι και οι δύο καταλαβαίνουμε ότι η νέα γενιά των Ελλήνων, πολλοί από τους οποίους μπορεί να έχουν ζήσει στο εξωτερικό, έχουν κουραστεί να βομβαρδίζονται με διάσπαρτες πληροφορίες και δραματικούς τίτλους ειδήσεων χωρίς να εμβαθύνει κανείς στο υπόβαθρο πίσω από όλα αυτά. Καταλαβαίνουμε επίσης την ανάγκη να αρχίσουν να ακούγονται νέες φωνές και φρέσκιες ιδέες στο χώρο των ελληνικών media.
Ποια ήταν η πορεία σας ως εδώ;
Γεννήθηκα στην Αθήνα αλλά λόγω της δουλειάς του πατέρα μου έζησα όλα τα παιδικά μου χρόνια μέχρι την έκτη δημοτικού στην Αγγλία, οπότε πάντα ήξερα ότι ήθελα να σπουδάσω εκεί. Η απόφαση να γυρίσω το 2019 μόνιμα στην Ελλάδα έγινε επειδή πραγματικά βλέπω μια ανανέωση, μια όρεξη για νέες ιδέες και πρωτοβουλίες σε όλους τους τομείς και ήθελα να είμαι μέρος αυτού.
Στην Αγγλία δούλεψα στον χώρο της τηλεόρασης, των εντύπων και του ραδιοφώνου – αλλά τα podcasts είναι η μεγάλη μου αγάπη! Επιστρέφοντας στην Αθήνα πριν λίγους μήνες συνέχισα την συνεργασία μου με το περιοδικό και ραδιοφωνικό σταθμό Monocle, στο οποίο παραμένω ανταποκρίτρια, και ταυτόχρονα αποφάσισα να ξεκινήσω το δικό μου podcast στα ελληνικά, το The Fishbowl, όπου κάθε εβδομάδα μιλάω με δημιουργικούς ανθρώπους στην Ελλάδα, από καλλιτέχνες και συγγραφείς, μέχρι πολιτικούς και δημοσιογράφους. Σύντομα κατάλαβα ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον από εταιρείες, οργανισμούς, ομάδες και ανθρώπους να μεταφέρουν τις ιδέες και τα μηνύματά τους μέσω podcasts. Έτσι έστησα μια ομάδα παραγωγής, με νέους Έλλήνες και Βρετανούς δημοσιογράφους, παραγωγούς, ηχολήπτες και marketeers, που όλοι έχουμε μεγάλη αγάπη για τα podcasts. Η πρώτη μας συνεργασία ήταν για το μοναδικό ελληνικό podcast για την επαγγελματική ενδυνάμωση των γυναικών, το Women On Topic, με την υποστήριξη της Google- και πολύ σύντομα θα ανακοινώσουμε κι άλλα!
Πού εστιάζονται τα ενδιαφέροντά σας;
Με ενδιαφέρει όλο το φάσμα των podcasts αλλά έχω αδυναμία στις μεγάλες, one-on-one συνεντεύξεις, στα podcast λογοτεχνίας και τα επιχειρηματικά. Σπούδασα οικονομικά και διοίκηση επιχειρήσεων και έχω δουλέψει σε ρόλους marketing. Πάντα ήθελα να δουλέψω πάνω σε ένα podcast τύπου ντοκιμαντέρ, που να ερευνά μια συγκεκριμένη ιστορία μέσα από συγκεκριμένο αριθμό επεισοδίων. Ειδικά στην Ελλάδα πιστεύω ότι υπάρχει πολύ ανάγκη για ερευνητικό ρεπορτάζ, ακόμα και να επανεξεταστούν ιστορίες από το παρελθόν μέσα από το πρίσμα των podcasts. Θα ήθελα πολύ να φέρω στο φως κάποιες από αυτές.
Η γενιά που μεγαλώνει τώρα, πώς προβλέπεται να προσλαμβάνουν την πληροφορία αλλά και να συμπεριφέρονται ως πολίτες; Και τι ευχόσαστε;
Όπως είπα οι νέα γενιά έχει κουραστεί να βομβαρδίζεται από πληροφορίες και ψάχνει να ενημερωθεί από μέσα που εμβαθύνουν και είναι πιο μετρημένα στο πώς και τι θα παρουσιάσουν και εύχομαι να γίνουν κι άλλες στοχευμένες πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση στο χώρο των media και ακόμα παραπέρα. Πιστεύω πολύ ότι η Ελλάδα έχει ανάγκη να δημιουργήσει περισσότερο πρωτότυπο περιεχόμενο, και σε ειδησεογραφικό επίπεδο αλλά και σε άλλους τομείς, όπως ο τουρισμός, ο πολιτισμός, κοινωνικά θέματα κ.ά. Σε μια εποχή τ όπου κυριαρχεί η ταχύτητα και η ποσότητα, χρειαζόμαστε περισσότερες προσπάθειες που δίνουν βάρος στην ποιότητα και την δημιουργική επιμέλεια.