Climate Emergency

«Cli-fi»: Το λογοτεχνικό είδος που ασχολείται με το πραγματικό μέγεθος της κλιματικής αλλαγής

Photo by Bethany Laird on Unsplash

«Πολύς κόσμος επιλέγει να μην ασχολείται με την κλιματική αλλαγή», έχει πει η συγγραφέας Κάθριν Μπους. «Είναι λυπηρό και πονάει. Όμως, πιστεύω πως υπάρχει κάτι πολύ δυνατό στο να ζητάς στον αναγνώστη να ζήσει σ’ ένα μέρος, μέσα από μία ιστορία και από τα συναισθήματα των χαρακτήρων».

Το έργο της με τίτλο Blaze Island διηγείται τις περιπέτειες του Μάικ Ουελς, ενός περιβαλλοντολόγου, και της κόρης του, Μιράντα. Οι δυο τους αντιμετωπίζουν την αρνητική επίδραση της κλιματικής αλλαγής κι αποκαλύπτουν σοκαριστικά μυστικά για τη νήσο Μπλέιζ, στην οποία κατοικούν.

Το συγκεκριμένο λογοτεχνικό είδος ονομάζεται cli – fi. Ασχολείται με το πώς η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει το μέλλον του πλανήτη και περιγράφει, κυρίως, ακραία καιρικά φαινόμενα, ανθρώπινες ζωές που χάνονται εξαιτίας φυσικών καταστροφών, την υπερθέρμανση του πλανήτη και τα αποτελέσματά της στα διάφορα οικοσυστήματα.

Το βιβλίο της Μπους, βέβαια, δεν είναι ένα παραμύθι που διαδραματίζεται σ’ έναν φανταστικό κόσμο. Η υπόθεσή του δεν απέχει από τη δική μας πραγματικότητα. «Ήδη βλέπουμε τυφώνες και τρομερές πυρκαγιές. Είναι παντού γύρω μας – και δουλειά μου, ως μυθιστοριογράφος, είναι να φέρω στο προσκήνιο αυτό που ήδη συμβαίνει».

Καθώς τα cli – fi έργα κερδίζουν όλο και περισσότερο ενδιαφέρον από τους αναγνώστες, μία έρευνα του Πανεπιστημίου Yale προσπάθησε να δει αν και πόσο καταφέρνουν να πείσουν το κοινό.

Η μελέτη επικεντρώθηκε στην επίδραση δύο μικρών ιστοριών. Η πρώτη, είχε τίτλο The Tamarisk Hunter και διηγείται τι συνέβη έπειτα από μία περιβαλλοντική καταστροφή. Η δεύτερη, λέγεται In-Flight Entertainment και μας μεταφέρει το διάλογο δύο επιβατών ενός αεροπλάνου, οι οποίοι συζητούν για την ύπαρξη ή μη της κλιματικής αλλαγής.

Οι ειδικοί παρατήρησαν «σημαντικά θετική επίδραση» στην αντίληψη και τη συμπεριφορά των ανθρώπων που διάβασαν και τα δύο έργα, τόσο σε σχέση με την υπερθέρμανση του πλανήτη – την οποία αποδέχθηκαν – όσο και με τη φτώχεια – που είναι άμεση συνέπεια της κλιματικής αλλαγής. Ξεκίνησαν να ανησυχούν περισσότερο και να θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο προς το καλύτερο.


Η Έμμα Άρνολντ, μεταδιδακτορική ερευνήτρια γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Όσλο, θεωρεί πως η cli – fi λογοτεχνία έχει τεράστια δύναμη. Αποφάσισε, μάλιστα, να ιδρύσει τη διεθνή λέσχη ανάγνωσης LAX LAB, προκειμένου να ξεκινήσει σημαντικές, όλο νόημα συζητήσεις μεταξύ ανθρώπων που ενδιαφέρονται για το περιβάλλον.


Όλα ξεκίνησαν κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, όμως η προσπάθεια συνεχίζεται. «Τα ζητήματα που προκύπτουν είναι τόσο απρόσμενα και υπέροχα», είπε στο Euro News.

«Διαβάζοντας τέτοιου είδους βιβλία, κατανοείς πλήρως τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στον πλανήτη. Ήδη αντιμετωπίζουμε τα τρομακτικά αποτελέσματα της κλιματικής αλλαγής. Υπάρχει άγχος και πόνος, πολλοί αισθάνονται ανίσχυροι.»


Βέβαια, αν και τα αποτελέσματα της μελέτης του Yale ήταν ενθαρρυντικά, αποδείχθηκαν βραχυπρόθεσμα. Έναν μήνα μετά το πέρας της, οι συμμετέχοντες είχαν επιστρέψει σχεδόν ολοκληρωτικά στις προηγούμενες συνήθειές τους.

Η Άρνολντ δε χάνει την πίστη της. «Για εμένα, το cli – fi συνεπάγεται ένα μόνο πράγμα: Την ελπίδα για το αύριο», εξήγησε.

 

Διαβάστε επίσης:

Κλιματική αλλαγή: 3 βιβλία που αξίζει να διαβάσετε

Ο πλανήτης υποφέρει: 9 ντοκιμαντέρ για την κλιματική αλλαγή που δεν πρέπει να χάσετε

Ρέιτσελ Κάρσον: Η γυναίκα που μ’ ένα μόνο βιβλίο της, πυροδότησε το Οικολογικό Κίνημα

 

Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση