Από τα σακίδια και τους στρατιωτικούς σάκους ως τις τσάντες Birkin. Από τα μικροσκοπικά πορτοφόλια ως τις τεράστιες αποσκευές Louis Vuitton. Από την τσάντα- σύμβολο της Μάργκαρετ Θάτσερ ως την κλεμμένη τσαντούλα επώνυμη πάντα της Sarah Jessica Parker. Και από το κουτί αλληλογραφίας του Τσώρτσιλ ως μία τσάντα για …μάσκα αερίου! Σύνολο 300 τσάντες από τον 16ο αιώνα ως σήμερα, όλες τους υπέροχες, αν και για διαφορετικούς λόγους η καθεμία, ετοιμάζονται να γοητεύσουν τους επισκέπτες της έκθεσης του Victoria and Albert Museum του Λονδίνου.
Τίτλος της έκθεσης «Bags: Inside Out» και έναρξη στις 25 Απριλίου. Πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη έκθεση που έχει γίνει ποτέ στη Βρετανία με θέμα την τσάντα, μία επιχείρηση ανάδειξης του «απόλυτου αξεσουάρ», όπως έχει χαρακτηρισθεί αυτό το πλέον επιθυμητό αντικείμενο της γυναικείας _ και όχι μόνον _ γκαρνταρόμπας.
Υφασμάτινες ήταν οι πρώτες τσάντες _ ως συνέχεια της τσέπης_ κάπου εκεί στον Μεσαίωνα, φτιαγμένες από την ανάγκη των γυναικών να έχουν κάποια πράγματά τους επάνω τους. Από τον 16ο αιώνα γίνονται και δερμάτινες και χρησιμοποιούνται κυρίως από τους ταξιδιώτες ενώ γρήγορα η χρήση τους εκτοξεύεται.
Με το πέρασμα του χρόνου εξάλλου. η τσάντα μετατρέπεται σε πολυτελές αξεσουάρ της γυναικείας εμφάνισης, αντικατοπτρίζοντας μάλιστα την κοινωνική τους θέση. Όπως για παράδειγμα ένα τσαντάκι του 1910 για την όπερα, που εκτίθεται στο Victoria and Albert με όλο το αποκαλυπτικό περιεχόμενό του: βεντάλια, καθρεφτάκι, κιάλια, σημειωματάριο, πον- πον για την πούδρα. Ό,τι χρειαζόταν μία γυναίκα της εποχής για να παραμείνει επί ώρες στο θέατρο.
«Αρχίζοντας από την πλούσια παράδοση του 16ου αιώνα με τσάντες φτιαγμένες για βασιλιάδες και φθάνοντας ως την σημερινή, καθημερινή τσάντα χεριού, αυτή η έκθεση προσφέρει γνώση και κατανόηση για τον σχεδιασμό και την κατασκευή της σε όλο τον κόσμο και μέσα στο χρόνο.
Γιατί αυτά τα φορητά και λειτουργικά αξεσουάρ έχουν από αιώνες γοητεύσει γυναίκες και άντρες με τη διπλή φύση τους, που συνδυάζει το ιδιωτικό και το δημόσιο», λέει η Lucia Savi, επιμελήτρια της έκθεσης «Bags: Inside Out».
Στην πρώτη ενότητα της έκθεσης εξετάζονται οι τσάντες ως πρακτικά αντικείμενα, που προορίζονται για τα υπάρχοντά μας, όποια κι αν είναι αυτά: εμπιστευτικά έγγραφα, είδη μακιγιάζ, χρήματα, τηλέφωνο και ό,τι άλλο, πιθανό ή απίθανο… Εδώ έτσι, παρουσιάζεται και ένα σπάνιο έκθεμα, η χρυσοκεντημένη υφασμάτινη θήκη, στην οποία φυλασσόταν η Μεγάλη Σφραγίδα της βασίλισσας Ελισάβετ Α΄ της Αγγλίας (1558–1603).
Επίσης μία τσάντα μάσκας αερίου, που κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ανήκε στην βασίλισσα Μαίρη, το κόκκινο κουτί αλληλογραφίας του Ουίστον Τσώρτσιλ, ο χαρτοφύλακας της Vivian Lee, καθώς και ένα εντυπωσιακό μπαούλο Louis Vuitton των αρχών του 1900.
Και από τις τσάντες της Ιστορίας στις τσάντες γοήτρου, που κράτησαν και κρατούν οι διασημότητες αυτού του κόσμου, γυναίκες από την πολιτική, κοινωνική και οικονομική ελίτ. Επίσης και η άνοδος του φαινομένου «It bag» στα τέλη της δεκαετίας του 1990 με αρχές του 2000. Μεταξύ άλλων λοιπόν, δεν μπορεί κανείς να μη σημειώσει την διάσημη «Kelly» της Hermes, η οποία δημιουργήθηκε προς τιμήν της Grace Kelly και την τσάντα «Lady Dior», που πήρε την ονομασία «Princess Diana», αφιερωμένη βέβαια στην αγαπημένη πριγκίπισσα των Βρετανών.
Και βέβαια, αναφορικά με τις γυναίκες της πολιτικής, την γκρι τσάντα Asprey της «σιδηράς κυρίας» Μάργκαρετ Θάτσερ, ένα αντικείμενο – δείγμα εξουσίας, που η ίδια άλλωστε χαρακτήριζε ως «μυστικό όπλο»! Απουσιάζει ωστόσο κάποια τσάντα της βασίλισσας Ελισάβετ, η οποία όπως είναι γνωστό δεν πάει πουθενά χωρίς την τσάντα της, μάλιστα πάμπολλα κείμενα έχουν γραφτεί σχετικά με τις υποθέσεις για το περιεχόμενό της.
Υπάρχουν όμως και οι τσάντες –φετίχ όπως μία «Baguette» της Fendi, γνωστή και από το διάσημο «Sex and the City» και συγκεκριμένα από τη σκηνή που ένας κλέφτης επιτίθεται στην πρωταγωνίστρια Σάρα Τζέσικα Πάρκερ και την κλέβει. Και τέλος η περίφημη χρυσή τσάντα Louis Vuitton η «Monogram Miroir» Speedy σχεδιασμένη από τον Marc Jacobs, που την αγάπησαν η Paris Hilton και η Kim Kardashian.
Άλλη ομάδα εκθεμάτων είναι αυτές, που χρησιμοποιήθηκαν για την μετάδοση απόψεων, προσωπικών δηλώσεων ή και διαφόρων μηνυμάτων, πολιτικών, κοινωνικών και άλλων. Η παλαιότερη εδώ χρονολογείται στα 1825 και περιλαμβάνει μήνυμα κατά της δουλείας ενώ γνωστές είναι οι τσάντες της Anya Hindmarch που φέρουν την επιγραφή «I am Not a Plastic Bag» και της αμερικανίδας καλλιτέχνιδας και ακτιβίστριας Michele Pred με το μήνυμα «My Body My Business».
Στην τελευταία ενότητα της έκθεσης εξετάζεται η διαδικασία σχεδίασης και κατασκευής μιας τσάντας βήμα – βήμα. Από το πρώτο σχέδιο ως το ράψιμο για την δημιουργία δείγματος και στη συνέχεια ως το τελικό προϊόν, έτοιμο προς πώληση. Στο τραπέζι του κατασκευαστή οι επισκέπτες θα μάθουν από ειδικευμένους τεχνίτες τις δεξιότητες και τα μυστικά, που χρησιμοποιούν οι κορυφαίες μάρκες του κόσμου και θα δουν τα πρωτότυπα σχέδια μεγάλων οίκων.
Δεν λείπει όμως και ο ρόλος της τσάντας ως αντικειμένου τέχνης, στην πιο ευφάνταστη μορφή του. Έτσι ένα πορτοφόλι του 17ου αιώνα με τη μορφή βάτραχου κλέβει την παράσταση, η τσάντα του Thom Browne είναι ο σκύλος Hector ενώ μια τσάντα της Chanel έχει μετατραπεί σε κουτί γάλακτος.
Η έκθεση ολοκληρώνεται με μια ματιά στο μέλλον. ΄Η αλλιώς, τι άλλο πρόκειται να εμπνευστούν οι σχεδιαστές. Η απάντηση δίνεται με τους πειραματισμούς πάνω σε καινοτόμα και περιβαλλοντικά βιώσιμα υλικά, όπως το σακίδιο της Stella McCartney, που είναι κατασκευασμένο από ανακυκλωμένα πλαστικά απόβλητα από τον ωκεανό υπενθυμίζοντας έτσι την μόλυνση των θαλασσών.
΄Η ακόμη η τσάντα των Elvis και Kresse, που χρησιμοποίησαν παροπλισμένους πυροσβεστικούς σωλήνες για να την κατασκευάσουν, δίνοντας το μήνυμα της ανακύκλωσης των υλικών.
Όπως λέει η κυρία Lucia Savi αυτή η έκθεση εκπληρώνει ένα διπλό στόχο: «Από τη μια ανακαλύπτει την στενή και διαρκή σχέση της γυναίκας με την τσάντα της και από την άλλη αναδεικνύει αποστολή του μουσείου να φωτίζει το παρελθόν και να εμπνέει τους σχεδιαστές του μέλλοντος».
Η έκθεση «Bags: Inside Out» θα διαρκέσει ως τις τις 31 Ιανουαρίου 2021.