RETRO

Φάννυ Ίτον: H άγνωστη μούσα των Προραφαηλιτών ζωγράφων που έσπασε τα στερεότυπα

πηγή: wikipedia.org

Όταν η Φάννυ Ίτον έφυγε από τη ζωή στις 4 Μαρτίου 1924, ήταν 89 ετών. Ήταν μεγάλη, πολύ κουρασμένη – κι όχι άδικα. Είχε εργαστεί ως καθαρίστρια, καμαριέρα και μαγείρισσα. Μεγάλωσε μόνη τα περισσότερα από τα δέκα παιδιά της, καθώς χήρεψε νωρίς.

Η έγχρωμη αυτή γυναίκα είχε καταφέρει να ταιριάξει απόλυτα στο Λονδίνο εκείνης της εποχής. Μιλούσε με την τέλεια βρετανική προφορά. Περνούσε απαρατήρητη, κανείς δεν την κοιτούσε δεύτερη φορά. Κι όμως, η ιστορία της ήταν αξιοθαύμαστη. Αυτός είναι και ο λόγος που την τιμά η Google με το σημερινό της doodle.

Γεννήθηκε στην Τζαμάικα στις 23 Ιουνίου του 1835. Η μητέρα της, Ματίλντα Φοστερ, ήταν σκλάβα κι απελευθερώθηκε το 1834. Ο πατέρας της, ήταν λευκός και πέθανε στην Τζαμάικα πολύ νωρίς, στα 20 του χρόνια. Κανείς δεν ξέρει πώς βρέθηκαν στο Λονδίνο η Ματίλντα και η Φάννυ, τη δεκαετία του 1840, αν και λέγεται πως εκείνος τους είχε δώσει τα χρήματα. Εγκαταστάθηκαν σε μία αρκετά φτωχική γειτονιά και πάλευαν να τα βγάλουν πέρα.

Η Φάννυ, από τα 16 της χρόνια εργαζόταν ως καθαρίστρια. Είχε βρει, όμως, κι  έναν άλλο τρόπο να βγάζει χρήματα. Έκανε μία δεύτερη δουλειά που της επέτρεπε να κάθεται ακίνητη για ώρες, να ξεκουράζεται. Τα πυκνά, σγουρά μαλλιά και το «εξωτικό» σοκολατί της χρώμα, είχαν κάνει τους καλλιτέχνες της εποχής να τη λατρέψουν. Στο πρόσωπό της, τα μέλη της αδελφότητας των Προραφαηλιτών βρήκαν τη μούσα που αναζητούσαν. Αν, μάλιστα, βρεθούμε ποτέ στο βρετανικό μουσείο Τέχνης, στο Princeton Museum of Art ή το κέντρο βρετανικής τέχνης του Yale, σίγουρα θα δούμε ένα πορτραίτο της.

Οι Προραφαηλίτες τη λάτρευαν κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Ο Ντάντε Γκαμπριέλ Ροσέτι, σε επιστολή του στον επίσης καλλιτέχνη Φορντ Μάντοξ Μπράουν, την περιέγραψε ως «υπέρκομψη στο πρόσωπο και το σώμα – σωστή Τζέιν Μορίς». Η Μορίς, για εκείνους ήταν η ενσάρκωση της θεϊκής ομορφιάς, ένα από τα πρώτα τους μοντέλα.

Το 2012, την περιέγραψαν ως «ξεχασμένη θεά». Αρκετοί έσπευσαν να υποστηρίξουν πως, ίσως, δεν έγινε διάσημη λόγω του χρώματός της. Κι όμως, απεικονίζεται σε ορισμένους από τους κορυφαίους πίνακες του κόσμου. Έκανε, μάλιστα, το δημόσιο ντεμπούτο της στο έργο του Σιμεόν Σόλομον Η Μητέρα του Μωυσή, ο οποίος εκτέθηκε το 1860 στη Βασιλική Ακαδημία.

Η Φάννυ Ίτον κατάφερε, σε μία εποχή που ο ρατσισμός ήταν ο κανόνας κι όχι η εξαίρεση, να γίνει πρότυπο για τις έγχρωμες γυναίκες. Κατέρριψε τα πρότυπα ομορφιάς, έδειξε πως το σκούρο δέρμα δεν ήταν ψεγάδι. Αλλά η καριέρα της δεν είχε διάρκεια, ούτε την έκανε πλούσια.

Ένας από τους λόγους που έμεινε στην αφάνεια και δεν προχώρησε παραπέρα, ήταν πως, σε αντίθεση με αρκετές άλλες μούσες των Προραφαηλιτών, αρνήθηκε να συνάψει σχέση με οποιονδήποτε από τους καλλιτέχνες. Παρέμεινε πιστή στο σύζυγό της, ακόμη και μετά το θάνατό του.

Μέχρι τα 63 της, εργαζόταν ως μαγείρισσα σ’ ένα αρχοντικό της Νήσου Γουάιτ. Επέστρεψε, έπειτα, στο Λονδίνο, για να ζήσει με τα παιδιά και τα εγγόνια της. Μπορεί να «έφυγε» το 1935, όμως το πρόσωπό της θα παραμείνει αθάνατο, πάνω στον καμβά.

Διαβάστε επίσης:

Χέντι Λαμάρ: H ηθοποιός πίσω από την εφεύρεση του WiFi και του Bluetooth

Zozibini Tunzi: Πώς η Miss Universe 2019 άλλαξε τα πρότυπα ομορφιάς

Farida Khelfa: Το μοντέλο που έγινε επιχειρηματίας και τώρα μάχεται για τις δυτικές προκαταλήψεις

 

Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση