RETRO

H ζωή και το έργο της διασημότερης πολεμικής ανταποκρίτριας, Oriana Fallaci

Η δημοσιογραφία, ο Αλέξανδρος Παναγούλης και η λαχτάρα για οικογένεια

πηγή: wikipedia.org
πηγή: wikipedia.org

Δυναμική και ατρόμητη, ήταν χωρίς αμφιβολία η σημαντικότερη δημοσιογράφος της Ιταλίας. Ίσως αναγκάστηκε να μεγαλώσει νωρίς, καθώς από μικρή βοηθούσε τους αντάρτες γονείς της στον αγώνα κατά των Γερμανών, στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παράλληλα, χάρη σ’ εκείνη κατάφεραν να δραπετεύσουν πολλοί αιχμάλωτοι.

Το 1991, κάποιος την αποκάλεσε «μικροσκοπικό δημοσιογραφικό πύραυλο Cruise». Ο λόγος για την μικροκαμωμένη, κομψή και πανέξυπνη γυναίκα, Oriana Fallaci.

Όταν έγραφε, γινόταν χείμαρρος. Με τα γεμάτα πάθος, καθαρά υποκειμενικά άρθρα της, έγινε η διασημότερη πολεμική ανταποκρίτρια. Τα κείμενά της έγιναν βιβλία που πούλησαν εκατομμύρια αντίτυπα. Δε δίστασε να κοιτάξει κατάματα τους παγκόσμιους ηγέτες, οι οποίοι δέχονταν να δώσουν συνεντεύξεις μόνο σ’ εκείνη.

Μίλησε με προσωπικότητες όπως οι Deng Xiaoping, Fidel Castro, Zulfikar Ali Bhutto, Indira Gandhi, Henry Kissinger, Ayatollah Khomeini και Muammar Gadda. Κατόρθωνε με το μαγικό της τρόπο να έχει την προσοχή τους για μέρες, τους εξαντλούσε και τους εξόργιζε. Έτσι, κατάφερε να μείνει στην ιστορία κυρίως για το στιλ και τον εκρηκτικό χαρακτήρα της – ο Kissinger, μάλιστα, είχε περιγράψει την εμπειρία του ως «ό, τι πιο καταστροφικό μου έχει συμβεί με μέλη του Τύπου».

Γεννήθηκε στη Φλωρεντία, το 1929. Ακολουθώντας τους γονείς της, συμμετείχε και η ίδια στην αντίσταση στο Φασισμό των Ναζί. Ίσως γι’ αυτό να είχε ανέκαθεν ένα θυμό να βράζει μέσα της. Καταδίωκε τους ισχυρότερους άνδρες του κόσμου, τους παρακολουθούσε συχνά μέσα από τα σπίτια τους, έχοντας ως πρότυπο το γενναίο πατέρα της.

Το 1973, ένας συνάδελφός της είχε κανονίσει συνέντευξη με τον Αλέξανδρο Παναγούλη, που είχε μόλις αφεθεί ελεύθερος έπειτα από την εξαετή φυλάκισή του για την απόπειρα δολοφονίας του δικτάτορα Γ. Παπαδόπουλου. Όταν το ανακοίνωσε στην εφημερίδα, η Oriana απλώς είπε «Δε θα πας εσύ, εγώ θα πάω», ακύρωσε την προγραμματισμένη της συνάντηση με το Γερμανό Willy Brandt, τον οποίο προσέγγιζε επί οχτώ ολόκληρους μήνες για μερικές δηλώσεις, και ήρθε στην Αθήνα.

Δύο μέρες μετά την πρώτη τους συνάντηση, η Fallaci και ο Παναγούλης έγιναν ζευγάρι. Πέρασαν μαζί τρία χρόνια θυελλώδους έρωτα, ο οποίος προκάλεσε αντιδράσεις. Τσακώνονταν, εκείνος τη χτυπούσε. Μάλιστα, είχε χάσει το μωρό τους όταν, πάνω σε έναν καβγά, κλώτσησε με δύναμη την κοιλιά της. Κι όμως, δεν τον άφησε. Η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι, ήταν το θράσος του τη στιγμή που της ζήτησε να του πλύνει τις κάλτσες και χώρισαν για μερικές ημέρες. Αλλά δεν ήταν χαρούμενοι, η σχέση τους ήταν τοξική. «Έζησα μία δύσκολη ζωή, γεμάτη θλίψη», είχε πει σε συνέντευξη που δημοσιεύθηκε μετά το θάνατό της.

Ο πόνος που ένιωσε την ημέρα που απέβαλλε – κι εκείνες που ακολούθησαν – τη γέμισε έμπνευση. Έγραψε το πρώτο της βιβλίο, το πασίγνωστο Lettera a un bambino mai nato (Γράμμα σ’ ένα παιδί που δε γεννήθηκε ποτέ), μία ωδή στη  μητρότητα που εξόργισε τις Ιταλίδες φεμινίστριες οι οποίες, μέχρι τότε, τη λάτρευαν.  Δεν απέκτησε ποτέ παιδί και πάντα ζήλευε όλες εκείνες που είχαν την ευτυχία να κρατούν αγκαλιά τα δικά τους. «Ποτέ δεν κατάφερα να γεννήσω. Πάντα πέθαιναν νωρίτερα. Αν με ρωτήσεις ποιο είναι το σύμβολο γυναικείας ομορφιάς, θα απαντούσα “η έγκυος γυναίκα”», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.

Το 1979, τρία χρόνια μετά το θάνατο του αγαπημένου της, ο οποίος ήταν σίγουρη πως δεν ήταν ατύχημα αλλά πολύ καλά σχεδιασμένος, έγραψε το Un uomo (Ένας άνδρας). Πρόκειται για ένα βιβλίο αφιερωμένο σ’ εκείνον και τους κόπους των Ελλήνων για την καθιέρωση της δημοκρατίας.

Έζησε το υπόλοιπο της ζωής της στη Νέα Υόρκη. Ήταν πλούσια, διάσημη, πρότυπο των συναδέλφων της. Ήταν επίσης ο φόβος και ο τρόμος των εκδοτών. Μα, πάνω απ’ όλα, ήταν μόνη. Έκανε ακόμη παρέα με την αδελφή της, Paola, την οποία επισκεπτόταν πού και πού στην πατρίδα της αλλά, από την ημέρα που έχασε τον έρωτα της ζωής της, έχασε και κάθε θέληση να προχωρήσει μπροστά.

Όταν ξέσπασε ο Πόλεμος του Κόλπου, έκανε μία απόπειρα να επιστρέψει στα παλιά της καθήκοντα και να σταθεί στην πρώτη γραμμή της μάχης. Δεν το επέτρεψαν σε κανένα δημοσιογράφο – ούτε και σε εκείνη.

Την 11η Σεπτεμβρίου 2001, με την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους, ήρθε η δεύτερη αποτυχημένη δημοσιογραφική της προσπάθεια. Το άρθρο της για την ιταλική εφημερίδα Corriere della Serra, το οποίο έγινε και βιβλίο με τίτλο La rabbia e lorgoglio (Η οργή και η υπερηφάνεια) πούλησε ένα εκατομμύριο αντίτυπα την Ιταλία και εκατοντάδες χιλιάδες στην υπόλοιπη Ευρώπη. Ήταν το πιο πολυσυζητημένο έργο της, το οποίο έγραψε ακριβώς όπως ήθελε και προχώρησε με δύο ακόμη, στο ίδιο πνεύμα, τα La forza della ragione (Η δύναμη της λογικής) και Oriana Fallaci intervista Oriana Fallaci (Η Oriana Fallaci παίρνει συνέντευξη από τον εαυτό της).

Όμως, το La rabbia e lorgoglio ήταν μία ξεκάθαρη επίθεση προς το Ισλάμ. Δεν ήταν λίγοι οι δημοσιογράφοι που το βρήκαν απαράδεκτο, μία πολύ κακή προσέγγιση μίας επαγγελματία που έζησε πολλά χρόνια σε μουσουλμανικές χώρες. Όμως, οι περισσότεροι επικριτές της, ήταν άνδρες.

Η ίδια, δεν έκανε ποτέ καμία προσπάθεια να κρύψει την απέχθειά της προς την θρησκεία εκείνη. Όταν είχε επισκεφθεί τον Ayatollah Khomeini από το Ιράν, είχε σκίσει το τσαντόρ που την  υποχρέωσαν να φορέσει ουρλιάζοντας «μεσαιωνικά κουρέλια!».

Με τα κείμενά της, λοιπόν, απευθυνόταν με πάθος σε πολύ συγκεκριμένο κοινό. Έγραψε για «το τερατώδες σκότος μίας θρησκείας που δε μοιάζει σε τίποτα με θρησκεία… Μας ζηλεύει κρυφά, ζηλεύει τον τρόπο ζωής μας. Στην Ευρώπη, τα τζαμιά είναι γεμάτα τρομοκράτες ή εκκολαπτόμενους τρομοκράτες».

Περιέγραφε τον εαυτό της ως χριστιανή άθεη, παρόλα αυτά, και κατάφερε να κανονίσει ιδιωτική συνέντευξη και συνάντηση με τον Πάπα Βενέδικτο ΙΕ’.

Η Oriana Fallaci πέρασε 77 χρόνια σ’ αυτόν τον κόσμο και άφησε από νωρίς το στίγμα της. Ήταν ατρόμητη, υπερασπιζόταν τις συχνά ακραίες απόψεις της με πάθος και είχε το θάρρος της γνώμης της. Έφυγε από τη ζωή στις 25 Σεπτεμβρίου 2006 και θα παραμείνει αξέχαστη.

 

Διαβάστε επίσης:

Τασούλα Επτακοίλη: Δημοσιογράφος και λογοτέχνης

Catherine Hay Thompson: Η δημοσιογράφος που άλλαξε το σύστημα υγείας στην Αυστραλία

Gauri Lankesh: Η ατρόμητη Ινδή δημοσιογράφος και ακτιβίστρια

 

Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση