ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Πολίνα Σαπουνά – Έλλις: «Αν δεν νιώσεις τις ρίζες σου δεν μπορείς να ορίσεις το μέλλον σου»

«Το κόσμημα είναι για μένα δημιουργία με πάθος και πάθος για δημιουργία! Είναι κάτι που αγαπώ και δίνω την ψυχή μου σ΄αυτό». Η εντυπωσιακή, ψηλόλιγνη γυναίκα με τα μαύρα ρούχα, τα καταστόλιστα από κοσμήματα, δάχτυλα και το έντονο βλέμμα απλώνει γύρω μου αυτό το πάθος της μετουσιωμένο σε μοναδικά, μικρά έργα τέχνης με αρχέγονες αναφορές αλλά σύγχρονη προσέγγιση, καταθέτοντας τη δική της, ξεχωριστή πρόταση στην ελληνική κοσμηματοποιία. Αυτήν, που έκανε την Πολίνα Σαπουνά – Έλλις να ξεχωρίσει εδώ και δέκα χρόνια με το δικό της brand σε μεγάλες διεθνείς εκθέσεις στο εξωτερικό, αλλά κυρίως αυτήν, που κάνει τα έργα της διακριτά με τη σφραγίδα της δικής της προσωπικότητας.

photocredit: Δώρα Δημητρίου

Μιας σύγχρονης, δυναμικής γυναίκας, που εμπνέεται από αρχαίους μύθους και συμβολισμούς για να δημιουργήσει όμως, αφαιρετικά κοσμήματα με αυστηρές γραμμές και με σχήματα γεωμετρικά αλλά και ντελικάτα, που επιβάλλονται με την άποψη και το σχεδιασμό τους. Γιατί, όπως λέει η ίδια «Πιστεύω ακράδαντα, ότι η γνώση της αρχαιότητας και μόνον αυτή μπορεί να μας δώσει ένα αποτέλεσμα, που να συνεισφέρει δημιουργικά και εποικοδομητικά για το μέλλον μας».

photocredit: Δώρα Δημητρίου

Μεσημέρι στην Κηφισιά, καθισμένες στο μικρό, κομψό showroom της Πολίνας Σαπουνά – Έλλις, με όλες τις δημιουργίες της να μας περικυκλώνουν, η αίσθηση μιας αφ΄ υψηλού παρουσίας της ελληνικής αρχαιότητας, που φαίνεται να διαπερνά όλο το έργο της είναι καθοριστική. Αλλά μαζί, επιβλητικές οι τεράστιες φωτογραφίες με διάσημα μοντέλα, όπως η Adriana Lima ή η Josephine Skriver να φορούν και να αναδεικνύουν εξαίσια αυτά τα υψηλής αισθητικής κοσμήματα.

Με σπουδές Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και διδακτορικό στην Κλασική Αρχαιολογία, με συμμετοχή σε μεγάλες ανασκαφές των σπουδαίων αρχαιολόγων θείων της, του αείμνηστου Γιάννη Σακελλαράκη και της Έφης Σαπουνά Σακελλαράκη στην Κρήτη, στα Κύθηρα, στην Εύβοια ίσως όλοι να περίμεναν, ότι κι εκείνη θα διέπρεπε σ ΄αυτόν τον κλάδο. Όμως «Ήμουν πάντα φύση δημιουργός σε μια διαρκή αναζήτηση», λέει εκείνη. «Λάτρεψα την αρχαιολογία και έχω ζήσει συγκλονιστικές στιγμές με τους θείους μου, αλλά τελικά το κόσμημα με την αρχιτεκτονική του δομή με κατέκτησε. Με ενθουσίαζε η σκέψη, ότι μια ιδέα μου θα μπορούσε να πάρει υλική μορφή, να γίνει ένα κόσμημα, που να το φοράμε και να ταυτιζόμαστε με αυτό αλλά ταυτόχρονα και να έχει μία εσωτερικότητα».
Ο μύθος του Μινώταυρου, ο Μίτος της Αριάδνης, τα άλογα του μαρμάρινου τέθριππου από την Ακρόπολη γίνονται έτσι πηγή έμπνευσης για την Πολίνα Σαπουνά – Έλλις, που δημιουργεί ολόκληρες συλλογές κοσμημάτων με σαφή προτίμηση όμως, στην Προϊστορική εποχή και την Μινωική Κρήτη.

«Τελικά όλα τα βιώματά μας έρχεται κάποια στιγμή που ορίζουν το τώρα μας», λέει. «Οι επιλογές μου ωστόσο γίνονται τυχαία. Πηγάζουν αυθόρμητα από το υποσυνείδητο. Κάπως έτσι πιστεύω βγήκε και η τελευταία συλλογή μου ο «Μινώταυρος», που είναι εμπνευσμένη από έναν μύθο αγάπης, όπου ο ήρωας, ο Θησέας καταφέρνει με την υποστήριξη της Αριάδνης να βγει έξω από τον λαβύρινθο και να βρει το φως. Ο «Μινώταυρος » φέρει τον συμβολισμό δύναμης, που είναι ο ταύρος και των ιερών κεράτων καθοσιώσεως, που σημαίνουν την αναγέννηση, την οποία νιώθει ο Θησέας, όταν βγαίνει από τον λαβύρινθο. Αυτά τα σύμβολα περιλαμβάνουν όλη την δύναμη του Μινωικού Πολιτισμού. Κι ο Μινώταυρος ειδικά έχει όλα τα στοιχεία, που αποτυπώνουν την σχεδιαστική μου ταυτότητα. Άλλωστε αυτό, που κυρίως με ενδιαφέρει είναι ο εσωτερικός συμβολισμός και όχι η καθαυτό αναπαράσταση. Γιατί τελικά αυτοί οι συμβολισμοί αφορούν όλους τους ανθρώπους, όποιας θρησκείας και όποιας προέλευσης».

– Εκτός από την αρχαιοελληνική έμπνευση υπάρχει και κάποιος άλλος συνεκτικός κρίκος που ενώνει τις συλλογές σας;
Ναι βέβαια. Υπάρχει μια βαθύτερη σύνδεση όλων των έργων μου μέσα από την δύναμη της αντιθετικής συμμετρίας, την σύνδεση των σχέσεων, την ομάδα. Δεν αναπαριστώ σχεδόν ποτέ κάτι μόνο του, όλες μου οι συλλογές κρύβουν κάτι δυαδικό. Εκτός από τον «Μινώταυρο» το ίδιο συνέβαινε στην «Antithesis» και στο «tethrippon». Πολλές φορές μάλιστα τα κοσμήματα μου συνθέτονται από δύο κομμάτια, που μπορεί ο καθένας να τα συνδυάσει όπως θέλει.

-Πως έγινε η αρχή, πώς φτιάχτηκε το πρώτο κόσμημα;
Πάντα ενδιαφερόμουν για το κόσμημα, αγόραζα βιβλία, πήγαινα σε τεχνίτες ,γιατί ήθελα να μάθω πώς κατασκευάζεται και πάντα είχα μεγάλη λατρεία στα δακτυλίδια. Ποτέ όμως δεν είχα βρει το δακτυλίδι που θα ήθελα για τον εαυτό μου. Η πρώτη φορά πάντως, που υλοποίησα δικό μου σχέδιο ήταν το 2011, όταν έκανα τη βάφτιση του δεύτερου γιού μου και ήθελα έναν σταυρό διαφορετικό από αυτούς που κυκλοφορούσαν. Έτσι δημιουργήθηκε η πρώτη σειρά «Antithesis», που θυμίζει και λίγο σταυρό.

photocredit: Δώρα Δημητρίου

– Παλαιότερα ο Ζολώτας, ο Λαλαούνης και άλλοι βέβαια είχαν εμπνευστεί από το αρχαίο ελληνικό κόσμημα. Ποια είναι η διαφορά της σημερινής προσέγγισης, από σας συγκεκριμένα;

Η διαφορά της δικής μου προσέγγισης είναι, ότι ενώ η αρχαιολογία είναι πάντα για μένα σημείο αναφοράς, η έμπνευσή μου από τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό δεν με οδηγεί σε ταυτόσημες εικαστικές αποτυπώσεις των θεμάτων της αρχαίας ελληνικής τέχνης. Μεταφέρω κυρίως με λιτές, απέριττες γραμμές αρχέγονους συμβολισμούς, που προκύπτουν είτε από μύθους είτε από μοτίβα και παραστάσεις ή ακόμη από την αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Πολλές φορές μάλιστα δεν αναγνωρίζει κάποιος το θέμα μου, γιατί ακόμη κι όταν παίρνω έμπνευση από συγκεκριμένα έργα τέχνης, όπως για παράδειγμα το τέθριππο, το ενδιαφέρον μου εστιάζεται στην δική μου πρόσληψη από αυτό. Και στην προκειμένη περίπτωση στην απόλυτη, αντιθετική συμμετρία των κεφαλών των δύο αλόγων, που με συγκινεί απεριόριστα. Το ίδιο ισχύει για όλες μου τις συλλογές.

-Τι είναι αυτό που θαυμάζετε ή ζηλεύετε στους αρχαίους τεχνίτες;

Ζηλεύω κυρίως τον χρόνο, που μπορούσαν να διαθέσουν και θαυμάζω την ιδεολογία, που βρίσκεται πίσω από κάθε έργο τους. Είναι αξιοθαύμαστη η υπομονή και η αφοσίωσή τους για να γίνει ένα κόσμημα. Σήμερα γνωρίζουμε βέβαια όλες τις τεχνικές τους και τις τιμούμε αλλά ο σχεδιασμός πλέον έχει εξελιχθεί ενώ ευρεία είναι και η χρήση του κομπιούτερ.

-Χρησιμοποιείτε κι εσείς κομπιούτερ;

Εγώ σχεδιάζω με μολύβι και χαρτί. Και σχεδιάζω τα πάντα, τομή, ύψη, πάχη, με το μιλιμετρέ μου, παραδοσιακά δηλαδή. Εδώ με βοήθησε η αρχαιολογία. Γιατί παρ΄ ότι είχα διδαχθεί και ζωγραφική και σχέδιο, τη χρήση του μιλιμετρέ για να μετρήσω την τομή, να κάνω την όψη και όλα αυτά, τα έμαθα από τη δουλειά μου στην ανασκαφή. Γιατί εκεί έπρεπε κάθε σημαντικό εύρημα να αποτυπώνεται επακριβώς με όλα τα στοιχεία του.

-Σε τι άλλο σας έχουν βοηθήσει οι αρχαιολογικές σπουδές;

Οι σπουδές μου σε μια απαιτητική χώρα, όπως η Γερμανία με έμαθαν να μπορώ να οργανώνω τα πάντα και να είμαι υπεραναλυτική και τελειομανής.΄Ετσι εκτός από τις εμπειρίες, που είχα από τις ανασκαφές, η αυστηρότητα που βίωσα εκεί άφησε το αποτύπωμά της και στην δουλειά μου. Χάρη σε όλη αυτή την σκληρή προσπάθεια, που είχα κάνει, πιστεύω ότι κατάφερα και επεβίωσα σε έναν χώρο νέο, τον οποίο δεν γνώριζα.

-Πόσο ρόλο έπαιξε η οικογένεια στην κατεύθυνσή σας;
Την τέχνη την έχω αγαπήσει από μικρό παιδί. Είμαι μεγαλωμένη με τέχνη. Ο πατέρας μου ήταν συλλέκτης ενώ οι εμπειρίες δίπλα στους θείους μου, όχι μόνο οι αρχαιολογικές αλλά η καθ’ αυτό φιλοσοφία τους, ο τρόπος που αντιμετώπιζαν την πραγματικότητα, πάντα με ουσία, πειθαρχία και καθαρότητα με οδήγησαν να αναπτύξω και τη δική μου φιλοσοφία στην τωρινή μου διαδρομή. Το άχρονο του χρόνου είναι ένα άλλο βασικό στοιχείο, που βίωσα στην πορεία μου μαζί τους στην αρχαιολογία.

-Τι σας έχει αφήσει αυτή η περίοδος της ζωής σας και αυτοί οι δύο σημαντικοί άνθρωποι;

Τις μοναδικές εμπειρίες αλλά και το πιο σημαντικό μάθημα ζωής: Ότι πετυχαίνουμε τον στόχο μας, όταν σεβόμαστε την ομάδα κι όταν συνεργαζόμαστε με σεμνότητα, καρτερικότητα και με σκληρή δουλειά. Όλα τα χρόνια δίπλα τους στις ανασκαφές εργαζόμουν τις ίδιες ώρες με τους άλλους φοιτητές, ξυπνούσαμε από τα χαράματα για την ανασκαφή και στη συνέχεια αποτυπώναμε όλα μας τα δεδομένα, σχεδιάζαμε τα σημαντικότερα και πιο σημαντικά ευρήματα και στο τέλος της ημέρας συνθέταμε το ημερολόγιο της ανασκαφής. Πιστεύω ότι στο χώμα βρίσκονται όλες οι αλήθειες μας. «Ένδον σκάπτε», έλεγε ο Σακελλαράκης. Τις αλήθειες τις βρίσκουμε μέσα μας. Όταν μάθουμε να ακούμε την εσωτερική μας φωνή, όταν σεβόμαστε τον χρόνο, σεβόμαστε την ζωή. Σεβόταν τους αρχαίους ο θείος μου. Δεν ήθελε να ταράξει την ησυχία τους. Για αυτό και φύτευε πάντα φυτά, όπου είχε προηγηθεί ανασκαφή από σεβασμό, που τους έβγαζε στο φως στοιχεία. Ήθελε να νιώθει ήσυχος με την συνείδηση του. Οι θείοι μου μελετούσαν και συνέγραφαν ασταμάτητα. «Είναι υποχρέωσή μας να δημοσιεύουμε. Είναι χρέος μας να μαθαίνει ο κόσμος», έλεγαν και αυτό συνεχίζει τώρα η θεία μου με την ίδια ένταση και πάθος. Με έμαθαν λοιπόν να είμαι εργάτης. Δεν μου δόθηκε τίποτα χαριστικά. Με έμαθαν, ότι είναι υποχρέωσή μας να υπηρετούμε το όποιο ταλέντο έχουμε και όχι να το θεωρούμε δικό μας και να είμαστε αχάριστοι.

-Το κόσμημα είναι το κατ΄ εξοχήν πολύτιμο εύρημα, που βρίσκουν οι αρχαιολόγοι από την Παλαιολιθική εποχή κιόλας στην Ελλάδα αλλά και παντού στον κόσμο. Πιστεύετε ότι είναι διαχρονικό το κόσμημα;

Ασφαλώς και το πιστεύω. Είναι ένα αντικείμενο που επιλέγουμε, γιατί ταυτίζεται με την προσωπικότητά μας. Ειδικά τα κοσμήματα που φέρουν έναν συμβολισμό, έχουν τελικά και έναν «μαγικό» ρόλο, σαν φυλαχτό. Πολλές φορές μου έχουν πει άνθρωποι, ότι νιώθουν δύναμη όταν φορούν κοσμήματά μου. Αυτό το βρίσκω συγκλονιστικό. Γιατί το κόσμημα δεν είναι απλώς ένα αξεσουάρ.

photocredit: Δώρα Δημητρίου

-Είναι όμως τέχνη ή τεχνική;

Εγώ πιστεύω και τα δύο. Όπως σε όλους τους τομείς κάποιοι κάνουν την δουλειά τους σαν τέχνη και κάποιοι άλλοι ακολουθούν πρακτικές και τεχνικές, που είναι εμπορικές. Προσωπικά νομίζω, ότι ο δημιουργός ενός κοσμήματος είναι καλλιτέχνης, όπως άλλωστε και ο καλός τεχνίτης. Αν δεν βάλεις την ψυχή σου σε αυτό που κάνεις, δεν βγαίνει ούτε το διαφορετικό ούτε το διαχρονικό. Σε όλα όμως, όπως ξέρουμε, υπάρχουν και οι αντιγραφείς, που απλώς εκτελούν έργο.

-Ποια είναι τα βασικά υλικά σας;

Λατρεύω τον χρυσό18 kt στο φυσικό λευκό χρώμα του, χωρίς καμία επεξεργασία. Όσο πιο φυσικό γίνεται. Και κατά προτίμηση αφήνω τις εξωτερικές επιφάνειες ματ και τις εσωτερικές λουστρέ, κάτι που αντιπροσωπεύει την γενικότερη φιλοσοφία μου για την ζωή. Γιατί από μέσα λάμπουμε, δεν χρειάζεται να το δείχνουμε. Μου αρέσει ακόμη να τονίζω τις καθαρές γραμμές των σχεδίων μου με διαμάντια. Έχουν μια καθαρότητα και μια δύναμη ξεχωριστή. Αλλά υπάρχει και το λευκό ασήμι σε κάποιες σειρές κοσμημάτων μου, ειδικά στα μανικετόκουμπα για άντρες.

photocredit: Δώρα Δημητρίου

-Τι είναι το κόσμημα για τη γυναίκα; Πόσο την καθορίζει και ποια μηνύματα θέλει να περάσει μέσα από αυτό;

Είναι μια προέκταση του εαυτού της. Ανάλογα με την προσωπικότητά της κάθε γυναίκα επιλέγει το κόσμημα, που εντείνει τα σημεία του χαρακτήρα της, που θέλει να τονίσει.

-Σε ποια γυναίκα απευθύνονται τα κοσμήματά σας. Υπάρχει ένα πρότυπο;

Τα κοσμήματά μου απευθύνονται σε όλες τις γυναίκες αλλά και στους άντρες, που νιώθουν καλά με τον εαυτό τους και έχουν ανακαλύψει την εσωτερική τους δύναμη. Γι΄ αυτό και έχω πολλά πρότυπα. Για την ακρίβεια όλες τις γυναίκες, που πατάνε γερά στα πόδια τους.

-Υπάρχουν γενικά μόδες στα κοσμήματα;

Σίγουρα υπάρχουν. Αν και εγώ προσωπικά δεν πιστεύω στην μόδα όσον αφορά το κόσμημα. Γιατί τα κοσμήματα είναι μικρά έργα τέχνης, που αποτυπώνουν για πάντα την ταυτότητα τόσο του δημιουργού τους όσο και των ανθρώπων, που την συγκεκριμένη στιγμή τα επέλεξαν.

-Βλέπω ότι φοράτε πολλά κοσμήματα. Τα δικά σας φυσικά. Υπάρχει κάποιο που δεν το αλλάζετε ποτέ;

Η αλήθεια είναι ότι περνάω φάσεις. Τα κοσμήματα είναι παιδιά μου. Κάθε φορά λοιπόν, που γεννιέται ένα νέο, το λατρεύω εξίσου με τα προηγούμενα και έτσι προστίθεται στα προηγούμενα! Μπορεί όμως και να εναλλάσσονται ανά περιόδους.

Σύζυγος του δημοσιογράφου Αθανάσιου ΄Ελλις, μητέρα δύο αγοριών σε ηλικία, που να απαιτούν την παρουσία της και τη στενή επιτήρησή τους η Πολίνα Σαπουνά – ΄Ελλις κατορθώνει να συνδυάζει δημιουργία, επάγγελμα και οικογένεια. Με κόπο ωστόσο, γιατί όπως λέει «Μπορεί το επαγγελματικό άγχος να τροφοδοτεί καμιά φορά τον καλλιτέχνη αλλά μπορεί και να καταστρέψει την δημιουργικότητά του. Όλος αυτός ο αγώνας, να σχοινοβατεί κανείς στην επιτυχία είναι επίπονος για τον δημιουργό. Από την άλλη η οικογένεια θέλει ησυχία, θέλει αφοσίωση. Γιατί η βασικότερη δυσκολία για μια γυναίκα προκύπτει συνήθως, όταν ταυτόχρονα είναι μητέρα. Οι γυναίκες που βρίσκονται σε αυτό το τρίπτυχο είναι ηρωίδες. Πόσω μάλλον σήμερα, που λόγω οικονομικής κρίσης μια εργαζόμενη μητέρα καλείται να αντεπεξέρχεται σε όλα μόνη της».

-Θα λέγαμε, ότι την κοσμηματοποιία ασκούν περισσότερο άνδρες;
Όχι πια. Η αλήθεια είναι βέβαια, ότι όπως και στα περισσότερα επαγγέλματα οι άντρες έχουν την πολυτέλεια να δίνονται πιο ολοκληρωτικά και απερίσπαστα σε ό,τι κάνουν. Γι΄αυτό και βλέπουμε κυρίως άντρες να επικρατούν, ειδικά στον χώρο των τεχνών. Ήδη όμως υπάρχει πλέον μία απίστευτη άνθιση στον κλάδο και από το γυναικείο φύλο. Πάντως κόσμημα, που να είναι τέχνη, το κάνουν λίγοι. Και βάζω και τον εαυτό μου μέσα. Διαφορετικά στο χώρο υπάρχουν διάφορες τάσεις. Άλλοι δίνουν μεγάλη έμφαση στην πέτρα, που έχει και κάτι το απροσδιόριστο στην τιμολογιακή πολιτική και καθορίζει πολλές φορές τα σχέδια. Ή υπάρχουν μεγάλοι οίκοι, που έχουν σαν βάση τους το διαμάντι, το οποίο επίσης καθορίζει το σχέδιο.

photocredit: Δώρα Δημητρίου

-Ποιες είναι οι πιο σημαντικές δραστηριότητες, που έχουν παίξει ρόλο ως τώρα στη σταδιοδρομία σας; Κι εδώ να σημειώσω εγώ και τη συνάντηση με τον πρίγκιπα Κάρολο το 2018 στην Κρήτη στο πλαίσιο μιας τέτοιας ακριβώς δραστηριότητας.

Θεωρώ ότι κάθε βήμα κάπου με οδήγησε. Ακόμη και συνεργασίες, οι οποίες πια δεν υπάρχουν, όπως το Jewel made in Greece, που ήταν το εφαλτήριο των μετέπειτα γνωριμιών μου με γνωστούς σχεδιαστές, που δημιουργήσαμε την ομάδα Hellenic Wave και συμμετείχαμε επί σειρά ετών στο Baselworld, την μεγαλύτερη διεθνή έκθεση για υψηλή κοσμηματοποιία τότε. Μετά συμμετείχα στο branding heritage, που με έφερε κοντά σε άλλους καλλιτέχνες και μαζί μ΄ αυτούς κοντά στην υπέροχη Σοφία Κοκοσαλάκη. Εκεί, σ΄αυτή την εκδήλωση, που έγινε στην Κρήτη ήταν και η γνωριμία με τον πρίγκιπα Κάρολο, με τον οποίο ανταλλάξαμε κάποιες κουβέντες περί ελληνικού πολιτισμού. Πολλές οι γνωριμίες, πολλές οι ευκαιρίες. Η παρουσίαση στο Μουσείο Μπενάκη πέρυσι της νέας μου συλλογής «Μινώταυρος» ήταν η τελευταία μου σημαντική.

-Μπορεί το σύγχρονο κόσμημα να μπει σε μουσείο;
Φυσικά και μπορεί. Η δημιουργία των καλλιτεχνών πρέπει να παρουσιάζεται σε κάθε εποχή. Πιστεύω ότι κάποια κομμάτια, που έχουν άποψη και εκφράζουν την εποχή είτε είναι από ένα αναλώσιμο υλικό είτε είναι από πολύτιμο μπορούν να βρίσκονται σε μουσεία.

-Σας λείπει η αρχαιολογία;

Ναι μου λείπει πολύ, αλλά προσπαθώ να είμαι κοντά σε αυτά που βίωσα και αγάπησα όσο περισσότερο γίνεται. Είμαι στο Δ.Σ. ενός σημαντικού ιδρύματος, του Ιδρύματος Ψύχα, που χρηματοδοτεί ανασκαφές, έτσι είμαι ενημερωμένη για όλες τις εξελίξεις στο χώρο. Παράλληλα επισκέπτομαι, όποτε βρίσκω ευκαιρία αρχαιολογικούς τόπους και μουσεία σε όποια γεωγραφική γωνιά του πλανήτη βρεθώ. Είναι οι στιγμές, που με τροφοδοτούν με έμπνευση. Όπως και οι αναμνήσεις από τις μέρες που έχω περάσει σε αρχαίους τόπους είτε ήταν στο Ιδαίο ΄Αντρο της Κρήτης είτε στον Οξύλιθο της Εύβοιας. Ήταν μοναδικές οι εμπειρίες αυτές και τις έζησα από μικρό παιδί, όταν ίσα ίσα έφθανε το μπόι μου ως το στόμιο ενός αμφορέα και αργότερα, όταν είχα την τύχη να πατήσω σ΄ένα δωμάτιο μινωικού ανακτόρου, να δω να ξεπηδούν μέσα από τη γη ειδώλια που με τη στάση τους χαιρέτιζαν το θείο ή να σταθώ ψηλά ατενίζοντας από ένα ιερό κορυφής τη θάλασσα. Αν δεν νιώσεις τις ρίζες σου δεν μπορείς να ορίσεις το μέλλον σου!

photocredit: Δώρα Δημητρίου

-Αν γυρίζατε πίσω στο παρελθόν, όταν ξεκινούσατε τη ζωή σας, θα αλλάζατε κάτι;

Πιστεύω πως ναι. Θα φρόντιζα να κάνω πιο νέα τα παιδιά μου και ίσως να ξεκινούσα λίγο νωρίτερα την ενασχόλησή μου με το πάθος μου, τα κοσμήματα.

-Ποιοι είναι οι νέοι στόχοι σας; Υπάρχει κάποιο όνειρο που κυνηγάτε;

Ναι. Και είναι ένα μήνυμα που θέλω να δώσω: Να μην γίνουμε έρμαια του ευτελισμού, του φτηνού και του γρήγορου. Να μάθουμε να βλέπουμε τα ουσιαστικά, να ακούμε την εσωτερική μας φωνή και να μην παρασυρόμαστε από επιφανειακές «γυαλάδες», να έχουμε εν τέλει μια δωρική προσέγγιση στη ζωή μας. Θέλω τα παιδιά μου να πολεμήσουν και αυτά γιαυτό. Η εμπειρία που βιώνουμε σήμερα επιτάσσει να ανασύρουμε όλοι τις δυνάμεις που κρύβουμε μέσα μας, προκειμένου να δούμε πια είναι η πραγματική μας αλήθεια.