Η πανδημία του κορονοϊού έχει αποδειχθεί ως μια από τις μεγαλύτερες δοκιμασίες, που έχουν κληθεί να αντιμετωπίσουν οι πολιτικές ηγεσίες ανά τον κόσμο. Κάθε ηγέτης στον πλανήτη αντιμετωπίζει την ίδια πιθανή απειλή. Κάθε ηγέτης αντιδρά διαφορετικά. Και κάθε ηγέτης θα κριθεί από τα αποτελέσματα.
Η Γερμανίδα καγκελάριος, Angela Merkel, έδωσε «χώρο» στην επιστημονική κοινότητα. Ο Πρόεδρος της Βραζιλίας, Jair Bolsonaro, την απορρίπτει. Οι καθημερινές ενημερώσεις του Προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump, περιλαμβάνουν επιθέσεις στα ΜΜΕ και τους δημοσιογράφους και μείωση της επικινδυνότητας της κατάστασης, ενώ ο πρωθυπουργός της Ινδίας, Narendra Modi, δεν έχει προβεί σε τακτικές ενημερώσεις, ακόμη και όταν αποφάσισε γενικό lockdown για 1,3 δισεκατομμύρια ανθρώπους.
Η Jacinda Ardern, η 39χρονη πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, έχει χαράξει ένα δικό της μονοπάτι. Τα μηνύματά της είναι σαφή, συγκεκριμένα και ταυτόχρονα σοβαρά και χαλαρωτικά. Η προσέγγισή της, σύμφωνα με το The Atlantic παρακινεί συναισθηματικά τους πολίτες της χώρας και όπως φαίνεται λειτουργεί εξαιρετικά καλά. Οι άνθρωποι νιώθουν ότι η Ardern «δεν τους συμβουλεύει απλά, αλλά στέκεται στο πλευρό τους. Υπάρχει εμπιστοσύνη προς το πρόσωπό της, λόγω της συναίσθησης που δείχνει», είπε χαρακτηριστικά η Helen Clark, πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας από το 1999 έως το 2008.
Μία από τις καινοτομίες της Ardern ήταν οι συχνές, live ομιλίες της στο Facebook, που μπορεί να ήταν πιο χαλαρές και ανεπίσημες, αλλά ήταν άκρως ενημερωτικές. Κατά τη διάρκεια ενός τέτοιου βίντεο, στα τέλη Μαρτίου, και καθώς η Νέα Ζηλανδία ήταν έτοιμη να ανακοινώσει γενικό lockdown, εμφανίστηκε με μια πολυφορεμένη μπλούζα στο σπίτι της (είχε μόλις βάλει την κόρη της για ύπνο, όπως εξήγησε) και μίλησε στους πολίτες για τα όσα θα συνέβαιναν, προσφέροντας καθοδήγηση για το δύσκολο διάστημα που θα ακολουθούσε.
Μίλησε με απλά λόγια για το πόσο ανησυχητικό και τρομακτικό ήταν το μήνυμα-ειδοποίηση έκτακτης ανάγκης που είχαν λάβει όλοι οι πολίτες, το οποίο ουσιαστικά τους ενημέρωνε ότι η ζωή τους όπως την ήξεραν είχε προσωρινά «παγώσει». Κάλεσε τους Νεοζηλανδούς να σκεφτούν τους ανθρώπους που έχουν στη ζωή τους αυτή τη δύσκολη στιγμή και να πράττουν σκεπτόμενοι πως έχουν τον ιό. Δικαιολόγησε τις αυστηρές πολιτικές, που ακολουθήθηκαν δίνοντας πρακτικά παραδείγματα: Οι άνθρωποι πρέπει να μείνουν σπίτι τους, γιατί τι θα γινόταν αν επισκεπτόντουσαν κάποιον απομακρυσμένο προορισμό και είχαν ατύχημα με το αυτοκίνητό τους; Σε ποιο νοσοκομείο θα πήγαιναν; Αναγνώρισε, δε, ότι είναι πολύ δύσκολο για τους γονείς να κρατήσουν τα παιδιά τους στο σπίτι μακριά από τις παιδικές χαρές, αλλά ο ιός μπορεί να ζήσει σε επιφάνειες για 72 ώρες.
Η Ardern εκτίμησε ότι το lockdown θα διαρκούσε για αρκετές εβδομάδες, ωστόσο, καθησύχασε τους πολίτες, λέγοντας πως αν όλοι παραμείνουν σπίτι τους, θα δουν τους καρπούς της προσπάθειάς τους σύντομα. Σε ένα πιο πρόσφατο Facebook Live, ένας από τους υπαλλήλους της Ardern μπήκε στο γραφείο της, ενώ ξεκινούσε να μιλάει για το πώς θα μοιάζει η ζωή, όταν η κυβέρνηση αρχίσει να χαλαρώνει τα μέτρα. Με την ίδια να αναφωνεί με χαρά για την εμφάνιση του συνεργάτη της και με ένα παιδικό παιχνίδι να φαίνεται στο background, η Ardern είπε πως σε αυτή την κρίσιμη εποχή η δουλειά και η προσωπική της ζωή έρχονται σε σύγκρουση συνεχώς.
This afternoon we shared details about the other alert levels, and what they all look like. Join me to hear more. P.S. It’s worth reiterating that we remain at Alert Level 4 right now – this information is to help people prepare and understand what comes next. Cabinet will be deciding if we need to stay at Alert Level 4 or move down to 3 on Monday – I’ll update everyone further then.
Posted by Jacinda Ardern on Wednesday, April 15, 2020
Σχολιάζοντας τις πρακτικές της πρωθυπουργού, η Helen Clark αναγνώρισε πως ο τρόπος, που επέλεξε η Ardern να επικοινωνεί με τους πολίτες αυτή την κρίσιμη περιόδο είναι πραγματικά μοναδικός. Έρχεται σε πλήρη αντίθεση με μεθόδους, που έχουν ακολουθήσει άλλοι ηγέτες, όπως ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, ο οποίος δίνει ένα διαφορετικό είδος παράστασης. Η 39χρονη πρωθυπουργός δεν επιτέθηκε ποτέ σε κανέναν δημοσιογράφο που της έθεσε μια ερώτηση, ούτε κατηγόρησε κάποιον άλλον. Μάλιστα, όταν ένας δημοσιογράφος ξέχασε την ερώτηση, που έπρεπε να κάνει, κατά τη διάρκεια μιας πρόσφατης ενημέρωσης, η Ardern του είπε αστειευόμενη πως ανησυχούσε ότι δεν κοιμάται αρκετά.
«Δεν παραπληροφορεί, δεν κατηγορεί, δεν αλλάζει τα δεδομένα. Προσπαθεί να διαχειριστεί τις προσδοκίες όλων ταυτόχρονα [καθώς] προσφέρει καθησυχαστικές λύσεις», δήλωσε στο The Atlantic, ο Van Jackson, μελετητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Victoria του Wellington και πρώην αξιωματούχος του Υπουργείου Άμυνας κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Obama.
Το στυλ της Ardern παρουσιάζει επίσης ενδιαφέρον. Ένας παγκόσμιος ηγέτης, που επιλέγει άνετα ρούχα, κουβεντιάζοντας χαλαρά μέσω facebook με εκατομμύρια ανθρώπους. Από τον Μάρτιο, η Νέα Ζηλανδία έκανε την ολική καταπολέμηση του κορονοϊού εθνικό στόχο και δεν προσπάθησε απλά να ισοπεδώσει την καμπύλη. Και ήδη βρίσκεται σε καλό δρόμο. Τα διαγνωστικά tests για τον COVID-19 είναι ευρέως διαδεδομένα. Το σύστημα υγείας δεν έχει υπερφορτωθεί. Η κορύφωση της έξαρσης του ιού παρατηρήθηκε στις αρχές Απριλίου, με δώδεκα ανθρώπους να έχουν χάσει τη ζωή τους, σε μια χώρα με πληθυσμό σχεδόν 5 εκατομμυρίων.
Η Νέα Ζηλανδία επέβαλε εθνικό lockdown, σχεδόν με το που πρωτοεμφανίστηκε ο ιός, σε αντίθεση με άλλες χώρες, απαγορεύοντας την είσοδο ταξιδιωτών από την Κίνα στη χώρα, στις αρχές Φεβρουαρίου, όταν είχε καταγραφεί μόνο ένα κρούσμα κορονοϊού. Έκλεισε τα σύνορά της σε όλους τους μη κατοίκους της χώρας στα μέσα Μαρτίου, όταν μετρούσε μόνο λίγα κρούσματα.
Ο Michael Baker και ο Nick Wilson, δύο από τους κορυφαίους ειδικούς της Νέας Ζηλανδίας στον τομέα της δημόσιας υγείας, έγραψαν την περασμένη εβδομάδα ότι η έγκαιρη παρέμβαση της κυβέρνησης κέρδισε χρόνο για να αναπτυχθούν μέτρα που θα μπορούσαν να τερματίσουν τη μετάδοση του κορονοϊού. Η επιτυχία, φυσικά, δεν ανήκει μόνο στην Ardern. Σε αυτήν συνέβαλαν όλοι οι πολίτες, που έχουν σε μεγάλο βαθμό συμμορφωθεί με τους κοινωνικούς περιορισμούς, τα ιδρύματα δημόσιας υγείας, οι πολιτικοί της αντιπολίτευσης.
Σήμερα, αν και η κυβέρνηση ανακοίνωσε πολλά μέτρα για την τόνωση της οικονομίας, ορισμένοι πολιτικοί της αντιπολίτευσης και εμπειρογνώμονες στον τομέα της δημόσιας υγείας απαιτούν το lockdown, το οποίο θα άρχιζε να χαλαρώνει αυτή την εβδομάδα, να κρατήσει παραπάνω. Άλλοι, όμως, κατηγορούν την κυβέρνηση για υπερβολική αντίδραση και υποστηρίζουν ότι η Αυστραλία κατάφερε να μειώσει τα νέα κρούσματα, χωρίς τα σκληρά μέτρα που έχουν υιοθετηθεί από τη Νέα Ζηλανδία.
Η Ardern είναι ιδιαίτερα δημοφιλής τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και στο εξωτερικό. Σύμφωνα με μια δημοσκόπηση της εταιρείας Colmar Brunton, στις αρχές Απριλίου, το 88% των Νεοζηλανδών εμπιστεύθηκε την κυβέρνηση να λάβει τις σωστές αποφάσεις σχετικά με την αντιμετώπιση του COVID-19, και το 84% ενέκρινε την αντίδραση της κυβέρνησης στην πανδημία. Οι πολίτες της Νέας Ζηλανδίας υποστήριξαν τις κυβερνητικές πολιτικές, παρόλο που πολλοί ζημιώθηκαν οικονομικά, ως αποτέλεσμα αυτών.
Η νεότερη πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας
Η Jacinda Kate Laurell Ardern γεννήθηκε στις 26 Ιουλίου 1980. Μετά την αποφοίτησή της από το Πανεπιστήμιο του Waikato το 2001, η Ardern ξεκίνησε την καριέρα της ως ερευνήτρια στο γραφείο της πρωθυπουργού Helen Clark. Αργότερα εργάστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο, ως σύμβουλος πολιτικής του Βρετανού πρωθυπουργού, Tony Blair. Το 2008, εξελέγη Πρόεδρος της Διεθνούς Ένωσης Νέων Σοσιαλιστών.
Η Ardern έγινε βουλευτής το 2008, μια θέση που κατείχε για σχεδόν δέκα χρόνια μέχρι την εκλογή της στο εκλογικό σώμα του Mount Albert στις εκλογές του 2017. Εκλέχθηκε ομόφωνα ως Αναπληρώτρια Αρχηγός του Εργατικού Κόμματος την 1η Μαρτίου 2017, μετά την παραίτηση της Annette King. Η Ardern έγινε αρχηγός του Εργατικού Κόμματος την 1η Αυγούστου 2017, αφού ο Andrew Little παραιτήθηκε από τη θέση του, μετά την πτώση της δημοφιλίας του στις δημοσκοπήσεις.
Η Ardern περιγράφει τον εαυτό της ως σοσιαλδημοκρατική και προοδευτική. Είναι η νεότερη γυναίκα αρχηγός κυβέρνησης στον κόσμο, έχοντας αναλάβει τα καθήκοντά της σε ηλικία 37 ετών.
Σύντροφός της είναι ο τηλεοπτικός παρουσιαστής Clarke Gayford. Το ζευγάρι συναντήθηκε για πρώτη φορά το 2012, μέσω του κοινού τους φίλου, Colin Mathura-Jeffree, τηλεοπτικού παρουσιαστή και μοντέλου της Νέας Ζηλανδίας. Στις 3 Μαΐου 2019, έγινε γνωστό πως οι δυο τους αρραβωνιάστηκαν.
Η Ardern είχε μια γάτα με κόκκινο και άσπρο τρίχωμα, την οποία αποκαλούσε Paddles και έγινε διάσημη ως η «Πρώτη γάτα», έχοντας ακόμη και λογαριασμό Twitter στο όνομά της. Η Paddles πέθανε στις αρχές του Νοεμβρίου 2017, αφού χτυπήθηκε από ένα αυτοκίνητο στο προάστιο Point Chevalier του Auckland.
Στις 19 Ιανουαρίου 2018, η Ardern ανακοίνωσε ότι περιμένει το πρώτο της παιδί τον Ιούνιο και έτσι έγινε η πρώτη πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, που έμεινε έγκυος, ενώ βρισκόταν στην εξουσία. Εισήχθη στο νοσοκομείο του Auckland στις 21 Ιουνίου 2018 και γέννησε ένα κορίτσι. Έγινε η δεύτερη εκλεγμένη αρχηγός κυβέρνησης παγκοσμίως, που γέννησε ενώ ήταν στην εξουσία (μετά την Μπεναζίρ Μπούτο το 1990).
Η 39 χρονη πρωθυπουργός έχει κεντρίσει το ενδιαφέρον των διεθνών Μέσων, τόσο λόγω του νεαρού της ηλικίας της, όσο και χάρη στις πρακτικές, που ακολουθεί. Οι Νεοζηλανδοί έχουν αγκαλιάσει με ιδιαίτερη θέρμη αυτή την πρωτοποριακή πολιτική φιγούρα, που φαίνεται πως θα διαγράψει μια σημαντική πορεία.