ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Τι μπορείτε να μάθετε για την προσωπικότητα κάποιου κοιτώντας μόνο τη φωτογραφία του;

Photo by Laura Chouette on Unsplash

Πολλές εταιρείες, όταν ξεκινάνε κύκλους συνεντεύξεων ζητούν από τους υποψήφιους υπαλλήλους, να επισυνάψουν και φωτογραφία μαζί με το βιογραφικό τους. Ο λόγος, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι ότι υπάρχουν κάποιες κρυφές αλήθειες που αποκαλύπτονται για ένα άτομο, μόνο από τα χαρακτηριστικά του προσώπου του.

Υπήρξαν πολλές ψυχολογικές μελέτες για αυτό το θέμα. Συνήθως, στους συμμετέχοντες στα τεστ, παρουσιάζονται φωτογραφίες πορτρέτου και τους ζητείται να κάνουν αξιολογήσεις των προσωπικοτήτων των ατόμων που απεικονίζονται. Ωστόσο, άλλες επιστημονικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι, πολλά στοιχεία για την προσωπικότητα βρίσκονται επίσης στο υπόλοιπο σώμα και όχι απαραίτητα στο κεφάλι.

Σε μια μελέτη σχετικά με τις «Κρίσεις Προσωπικότητας με βάση τη Φυσική Εμφάνιση», οι Αμερικανοί ερευνητές Laura P. Neumann, Simine Vazire, Peter J. Rentfrow και Samuel D. Gosling εξέτασαν τις ακόλουθες δύο ερωτήσεις:

1. Ποια χαρακτηριστικά μπορούν να γίνουν αντιληπτά με ακρίβεια έχοντας ως βάση τη φυσική εμφάνιση σε μια τυποποιημένη φωτογραφία;

2. Μπορεί να βελτιωθεί η κρίση, όταν οι συμμετέχοντες παρατηρούν αυθόρμητα μη λεκτικά στοιχεία της φυσικής εμφάνισης; 

Φωτογραφία από τον χρήστη Gustavo Fring στο Pexels

Ζητήθηκε από τους 123 συμμετέχοντες- παρατηρητές στο πείραμα, να αξιολογήσουν τις προσωπικότητες, που βασίζονται αποκλειστικά σε φωτογραφίες των θεμάτων. Στη συνέχεια συγκρίθηκαν με τα πραγματικά χαρακτηριστικά του εξεταζόμενου, τα οποία είχαν προσδιοριστεί από ένα τεστ προσωπικότητας (Big Five) και από άλλες παραμέτρους. Επιπλέον, τρία ακόμα άτομα, που γνώριζαν για αυτά τεστ, κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο σχετικά με την προσωπικότητα του εικονιζόμενου.

Αυτά τα αποτελέσματα στη συνέχεια συγκρίθηκαν με τις εκτιμήσεις των παρατηρητών, οι οποίες βασίστηκαν εξ ολοκλήρου στις φωτογραφίες. Το συμπέρασμα του πειράματος, δικαίωσε τις προβλέψεις των ερευνητών, καθώς οι συγκεντρωτικές αξιολογήσεις των παρατηρητών, έδειξαν κάποιο βαθμό ακρίβειας στο στοιχείο της εξωστρέφειας και οριακά σημαντικά επίπεδα ακρίβειας, για διαφάνεια και συναισθηματική σταθερότητα.

Ωστόσο, οι παρατηρητές δεν ήταν ακριβείς στην κρίση τους σχετικά με την ευφορία και τη συνείδηση. Παρόλα αυτά, σημείωσαν μεγάλη ακρίβεια για την αυτοεκτίμηση και τη θρησκευτικότητα των εικονιζόμενων.

Τα αποτελέσματα ήταν πολύ διαφορετικά όταν οι παρατηρητές επεξεργάστηκαν φωτογραφίες στις οποίες τα άτομα που πόζαραν, είχαν μελετήσει να πάρουν συγκεκριμένες εκφράσεις με το πρόσωπο τους και τη στάση του σώματος τους.

Τα στοιχεία έδειξαν ότι όταν οι παρατηρητές είδαν τους εικονιζόμενους στις αυθόρμητες στάσεις τους, κατάφεραν να κρίνουν 9 από τα 10 χαρακτηριστικά με κάποιο βαθμό ακρίβειας.  Στα 4 από αυτά, ήταν πιο ακριβείς από ό, τι στην τυποποιημένη κατάσταση. Αυτό σημαίνει ότι όταν κάποιος βγαίνει μία πιο φυσική φωτογραφία, μπορεί να γίνει αντιληπτός και να αξιολογηθεί με μεγαλύτερη ακρίβεια. Δηλαδή, οι παρατηρητές είναι σε θέση να σχηματίσουν λογικά συγκεκριμένες εντυπώσεις για ορισμένα χαρακτηριστικά απλά με βάση εξωτερική εμφάνιση.

Επομένως, είναι σαφές ότι δεν είναι δυνατόν να κρίνουμε ένα άτομο μόνο από μια φωτογραφία. Όμως θέματα όπως η στάση του σώματος και η έκφραση του προσώπου, μπορούν σίγουρα να αποτελέσουν τη βάση μιας αρχικής αξιολόγησης και σίγουρα μπορούν αν πουν κάτι παραπάνω για ένα άτομο.

Τα στελέχη και τα τμήματα του ανθρώπινου δυναμικού, στις μεγάλες εταιρείες, εκμεταλλεύονται το γεγονός αυτό ώστε να καταφέρουν να αποκομίζουν extra πληροφορίες για τους υποψήφιους υπαλλήλους τους.