«Παρίσι –Αθήνα. Η γέννηση της νεότερης Ελλάδας, 1675-1919» είναι ο τίτλος της μεγάλης έκθεσης, που οργανώνει το Μουσείο του Λούβρου ως αφιέρωμα στην επέτειο των 200 χρόνων από την κήρυξη του ελληνικού απελευθερωτικού αγώνα το 1821.
Μια έκθεση, που θα πραγματοποιηθεί από τις 30 Σεπτεμβρίου 2021 έως 7 Φεβρουαρίου 2022 στις αίθουσες περιοδικών εκθέσεων του Hall Napoléon με στόχο την προβολή των δεσμών της Ελλάδας με τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και κυρίως των σχέσεων Αθήνας – Παρισιού, από την εποχή των πρώτων πρέσβεων, στα τέλη του 17ου αιώνα έως τις εκθέσεις των Eλλήνων καλλιτεχνών της ομάδας Τέχνη στο Παρίσι, στις αρχές του 20ού αιώνα.
Και αντίστοιχα όμως, την ίδια εποχή (5 Σεπτεμβρίου 2021 -11 Φεβρουαρίου 2022) έργα από το Λούβρο θα παρουσιασθούν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών σε μια έκθεση, που με τίτλο «Υπό το Φως του Απόλλωνος: Το Λούβρο στους Δελφούς» ανοίγει διάλογο με τις ελληνικές αρχαιότητες, που εκτίθενται στο μουσείο. Για το σκοπό αυτό 232 έργα από ελληνικά μουσεία και Εφορείες Αρχαιοτήτων πρόκειται να ταξιδέψουν στο Παρίσι ενώ 28 έργα από το Λούβρο θα εκτεθούν στους Δελφούς. Μια συνεργασία Ελλάδας –Γαλλίας, που ειδικά για τη χώρα μας έχει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της ανάδειξης στο Παρίσι και στους επισκέπτες του Λούβρου, της Ελληνικής Επανάστασης και της δημιουργίας του νεώτερου ελληνικού κράτους.
Το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο έτσι, ενέκρινε ομόφωνα χθες το βράδυ τον δανεισμό των έργων, που ζήτησε το Λούβρο για την έκθεση, όπως και των αποδοχή εκείνων, που θα εισαχθούν από αυτό για να εκτεθούν στους Δελφούς.
Τα μουσεία
Σημαντικά έργα από τις απαρχές της φραγκικής παρουσίας στον ελλαδικό χώρο μετά τη Δ’ Σταυροφορία, τις καλλιτεχνικές εξελίξεις μετά την κατάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας, την ίδρυση ξένων αρχαιολογικών σχολών στην Ελλάδα, όπως της Γαλλικής Αρχαιολογικής Σχολής και τις ανασκαφές της στη Δήλο, τους Δελφούς και την Ακρόπολη περιλαμβάνονται στο πανόραμα του ελληνικού πολιτισμού των τελευταίων δύο αιώνων, που ετοιμάζεται στο Λούβρο. Συνολικά θα εκτεθούν 356 έργα (μεταξύ των οποίων και ορισμένα σύνολα) προερχόμενα από 51 φορείς, μεταξύ των οποίων τα Κρατικά Μουσεία του Βερολίνου, το Βρετανικό Μουσείο, η Εθνική Βιβλιοθήκης της Γαλλίας, το Μουσείο του Cluny, το Musée d’Orsay, το Petit Palais, η Πινακοθήκη Gabriel Millet κ.ά.
Από ελληνικής πλευράς εξάλλου θα συμμετάσχουν το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο, το Μουσείο Μπενάκη, τα Αρχαιολογικά Μουσεία Δελφών και Δήλου, το Διαχρονικό Μουσείο Λάρισας, Βυζαντινό Μουσείο Καστοριάς, το Βυζαντινό Μουσείο Αντιβουνιώτισσας, το Μουσείο Ζακύνθου, το Μουσείο Κάστρου Χλεμούτσι, η Εθνική Πινακοθήκη, το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, ο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, η Δημοτική Πινακοθήκη του Δήμου Αθηναίων, η Γαλλική Σχολή Αθηνών κ.ά. Από την τελευταία μάλιστα θα σταλούν για την έκθεση, ακόμη και ανασκαφικά ημερολόγια, σχέδια, γκραβούρες, ακουαρέλες, φωτογραφίες, τιμητικά μετάλλια, φωτογραφικές μηχανές κ.ά.
Το αφήγημα
Το εκθεσιακό αφήγημα θα αναπτυχθεί μέσα από επτά ενότητες -με επιμέρους υποενότητες φυσικά- αρχίζοντας από την «Ανακάλυψη της Ελλάδας, 1780-1821». Είναι τα πρώτα χρόνια του περιηγητισμού, όταν ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός άρχισε να γίνεται ευρύτερα γνωστός στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη του φιλελληνισμού, που είναι και η δεύτερη ενότητα της έκθεσης. Εδώ θα υπάρχει και ο πόλεμος για την Ανεξαρτησία αλλά και τα σχετικά με την Αφροδίτη της Μήλου.
Στην τρίτη ενότητα με την «Αθήνα ως νέα πρωτεύουσα, 1834-1878» θα αναδειχθεί η αθηναϊκή κοινωνία της εποχής, τα καλλιτεχνικά ρεύματα, όπως η Σχολή του Μονάχου, η αρχιτεκτονική και η ίδρυση της Γαλλικής Σχολής Αθηνών ενώ θα ακολουθήσει «Η Ελλάδα μέσα από τη λογοτεχνία και τη φωτογραφία». Σε ιδιαίτερη ενότητα θα αναπτυχθούν «Οι απαρχές της αρχαιολογίας στην Ελλάδα» και συγκεκριμένα με τις γαλλικές ανασκαφές στη Δήλο και τους Δελφούς. Ενώ ενδιαφέρον έχει η παρουσίαση αντιγραφέων αρχαίων αντικειμένων, όπως οι Ζιγιερόν (πατέρας και γιος ) αλλά και πλαστογράφων, που άνθισαν στις αρχές του 20ού αιώνα. Και φθάνοντας στο σήμερα, οι έλληνες καλλιτέχνες στο Παρίσι, η περίφημη «ομάδα ΤΕΧΝΗ» αλλά και το νέο ενδιαφέρον για την βυζαντινή τέχνη ολοκληρώνουν την έκθεση. Να σημειωθεί εξάλλου, ότι θα εκδοθεί σχετικός κατάλογος με κείμενα έγκριτων μελετητών, εικαστική τεκμηρίωση των εκθεμάτων και λήμματα γραμμένα από Έλληνες αρχαιολόγους.
Τα έργα
Το περίφημο ψηφιδωτό με τον θεό Διόνυσο πάνω σε τίγρη (τέλη 2ου –αρχές 1ου π.Χ. αιώνα) από την Οικία του Διονύσου στη Δήλο, όπως επίσης ένα πύραυνο με πέντε μαγειρικά σκεύη (σε υποθετική σύνθεση) από το Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού περιλαμβάνονται στην έκθεση.
Επίσης μία αττική, λευκή κύλικα με τον Απόλλωνα ενώ εκτελεί σπονδή (480-470 π.Χ) και ένα χάλκινο θυμιατήριο με στήριγμα σε μορφή κόρης (460 π.Χ.) και τα δύο από το Αρχαιολογικό Μουσείο Δελφών. Ακόμη οι εικόνες Κοίμηση της Θεοτόκου του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου από τον Ι. .Ν. Κοίμησης Θεοτόκου Ερμούπολης Σύρου, η Προσκύνηση των Μάγων (1535-1593) του Μιχαήλ Δαμασκηνού από το Μουσείο Αγίας Αικατερίνης στο Ηράκλειο και ο Χριστός ένθρονος (β ́ τέταρτο 15ου αιώνα) του Άγγελου Ακοτάντου από το Μουσείο Ζακύνθου.
Επίσης τοιχογραφίες από το Βυζαντινό Μουσείο, όπως η Κοίμηση της Θεοτόκου (1751) από τον ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στους Δελφούς και η Παναγία «των Καταλανών» (15ος αιώνα) από τον ναό του Προφήτη Ηλία στη Ρωμαϊκή Αγορά της Αθήνας. Και από το Μουσείο Μπενάκη ένα ασημένιο ραντιστήρι με επιχρυσώσεις, ανάγλυφο διάκοσμο και επιγραφή του 1764 από την Κωνσταντινούπολη, όπως και ένα ασημένιο δισκοπότηρο, επιχρυσωμένο, με επιγραφή του 1671 από την Άγκυρα.
Οι Δελφοί
Σε έντεκα εκθεσιακές ενότητες του Αρχαιολογικού Μουσείου των Δελφών θα αναπτυχθούν τα 28 έργα, που θα έρθουν από το Λούβρο με σκεπτικό την προβολή θεμάτων που σχετίζονται με την μυθολογία και την ιστορία των Δελφών, όπως η διαμάχη Απόλλωνος –Ηρακλέους για τον δελφικό τρίποδα αλλά και με τη σχέση του Μαντείου με την Ανατολή.
Οι Πυθικοί Αγώνες, η σημασία της απολλώνιας λατρείας για την προστασία των τεχνών και των γραμμάτων στην αρχαιότητα και η επιβίωση του Απόλλωνα στον ρωμαϊκό κόσμο είναι επίσης θέματα που θα αναπτυχθούν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ωστόσο έχει και η πρόσληψη του Απόλλωνα από την νεώτερη, δυτική τέχνη, ζωγραφική και γλυπτική. Γιατί σημαντικό μέρος της έκθεσης αναφέρεται στην επίδραση της απολλώνιας μυθολογίας στην ευρωπαϊκή τέχνη, όπως διαφαίνεται σε έργα ζωγραφικής Γάλλων καλλιτεχνών μετά την Αναγέννηση, αλλά και από τη υιοθέτηση της μορφής του Απόλλωνος από τον Λουδοβίκο ΙΔ ́για την προβολή του ως προστάτη των τεχνών.
Ανάμεσά τους «To άρμα του Απόλλωνος» (1868), ελαιογραφία του Odillon Redon από το Εθνικό Μουσείο Eugène Delacroix – δάνειο του Μουσείου Quai Branly –Jacques Chirac. «Απόλλων και Δάφνη» (1844-1845) του Théodore Chassériau. «Ο Ερμής παραδίδει μια λύρα στον Απόλλωνα» (περ. 1597 –1602) του Annibale Carrachi, μαύρο μελάνι με πένα. «Απόλλων και Δάφνη» (περ. 1615-1620) του Francesco Albani, Αλλά και ο «Απόλλων κρατά τις τρεις Χάριτες στο δεξί του χέρι» του Lazzaro Tavarone. Και ακόμη ένα μαρμάρινο πορτραίτο του Αντίνοου, γνωστό ως «Ο Αντίνοος της Εκουέν» του 18ου αιώνα.
Να σημειωθεί ότι και οι δύο εκθέσεις τόσο στο Παρίσι όσο και στους Δελφούς είχαν προγραμματισθεί για τον Απρίλιο που διανύουμε, αλλά λόγω της πανδημίας μετατοπίσθηκαν χρονικά. Άλλωστε ούτε στην Ελλάδα ούτε στη Γαλλία έχουν ανοίξει τα μουσεία ακόμη, παρ’ ότι αυτό προγραμματίζεται βέβαια, τουλάχιστον στη χώρα μας για τις επόμενες μέρες.
Διαβάστε επίσης:
Φρίντα Κάλο: Όταν την περιέγραφαν ως «σύζυγο κορυφαίου ζωγράφου»
Σαν ζωγραφιά: Οι πιο χρωματιστές περιοχές του κόσμου που θα ερωτευτούμε
Χρονοκάψουλες ιστορίας στο Μουσείο Φωταερίου – Οι ειδικοί αφηγούνται
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση