ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ

Πόσο μπορεί να διαρκέσει το ψυχικό κόστος της πανδημίας;

Photo by Oleg Ivanov on Unsplash

Η προσοχή των περισσότερων επιστημόνων από τη στιγμή που ξέσπασε η πανδημία, στράφηκε στο πώς θα μπορέσουν να την καταπολεμήσουν με την ανάπτυξη εμβολίων και πιθανών θεραπειών.

Οι κυβερνήσεις από την πλευρά τους, ανησυχούν κυρίως για την οικονομική κρίση, που ήρθε ως απορροια της υγειονομικής.

Όμως το ψυχικό κόστος, φαίνεται ότι είναι το τελευταίο που υπολογίζεται, παρά το γεγονός ότι είναι εξίσου σημαντικό για τη συνολική υγεία των ανθρώπων.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα χρόνια που θα ακολουθήσουν πρόκειται να είναι αρκετά δύσκολα, καθώς τα ψυχικά τραύματα που δημιουργήθηκαν ιδίως στους νέους είναι αρκετά βαθιά.

Μάλιστα συγκρίνει το μέγεθος των επιπτώσεων της πανδημίας με αυτό του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αφού η επόμενη δεκαετία, θα είναι κρίσιμη για την ψυχική υγεία.

Αυτό άλλωστε δείχνουν τα στοιχεία. Το 2% του πληθυσμού θα εμφανίσει συμπτώματα κατάθλιψης. Ακόμα ένα 2% ενδέχεται να υποτροπιάσει τα επόμενα χρόνια, κάτι που ήδη αρχίζει να γίνεται εμφανές, μέσα από παγκόσμιες έρευνες, που μαρτυρούν ότι έχει διαταραχθεί ο ύπνος και έχουν αυξηθεί τα επίπεδα του άγχους και της κατάθλιψης.

Ωστόσο η πλειοψηφία θα καταφέρει να επανέλθει στην πρότερη ψυχική της κατάσταση, όταν θα υποχωρήσουν ο φόβος για την ασθένεια, η ανασφάλεια για το μέλλον, το αίσθημα απώλειας και η διατάραξη της καθημερινότητας.

Όμως, δεν θα πάψει να υπάρχει μια μειονότητα που θα βρεθεί αντιμέτωπη με τις ψυχολογικές επιπτώσεις της παγκόσμιας υγειονομικής κρίσης, οι οποίες δεν θα υποχωρήσουν για την επόμενη δεκαετία, ίσως και παραπάνω.

Οι ψυχίατροι κάνουν λόγο για ένα τσουνάμι μετατραυματικού στρες, το οποίο θα έχει διάφορες εκφάνσεις στις κοινωνικές και εργασιακές ομάδες.

Αυτή που θα επηρεαστεί πρώτη είναι οι υγειονομικοί υπάλληλοι, λόγω της συνεχούς πίεσης στα νοσοκομεία, που είχε ως αποτέλεσμα να επηρεαστούν όχι μόνο σωματικά αλλά και ψυχικά.

Διατροφή

Οι διαταραχές στη διατροφή είναι ένα ακόμα μέρος του προβλήματος. Ερευνες στη Βρετανία κατέδειξαν ότι αυξήθηκαν τα άτομα που πάσχουν ή από ανορεξία ή από βουλιμία κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ο πρόεδρος της Σχολής Διατροφικών Διαταραχών στο Royal College of Psychiatrists, Αγκνες Αϊτον, δήλωσε ότι ο αριθμός των ατόμων που αντιμετωπίζουν τέτοιου είδους προβλήματα έχει αυξηθεί κατακόρυφα.

Αυτό σημαίνει ότι και μετά τη λήξη της πανδημίας, πολλά άτομα θα συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα με διατροφικές διαταραχές και κυρίως οι νέοι, ανάμεσα στους οποίους αυξήθηκαν τα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης.

Το 63% των ατόμων ηλικίας 18-24 ετών ανέφερε συμπτώματα άγχους ή κατάθλιψης. Από αυτά το 25% ανέφερε ότι έκανε χρήση ουσιών για να αντιμετωπίσει αυτό το άγχος, ενώ ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί το 25%, το οποίο ανέφερε ότι διακατέχεται από σοβαρές αυτοκτονικές τάσεις.

Η γνωστή ψυχολόγος και συγγραφέας Τζούλι Χάιμς υποστηρίζει ότι η πανδημία θα αλλάξει τις απαιτήσεις των μελλοντικών εργαζομένων. «Σε πέντε έως δέκα χρόνια νομίζω ότι κάθε εργοδότης θα έχει αναγκαστεί να καλύπτει το κόστος της ψυχικής υγείας των υπαλλήλων του. Οι γνωστοί ως Millennials και οι Gen Z πρόκειται να το απαιτήσουν. Πριν από την πανδημία ένας στους δύο 18χρονους είχε διαγνωστεί με κάτι που σχετιζόταν με την ψυχική υγεία του. Μετά την πανδημία το ποσοστό αυτό θα έχει αυξηθεί, ενώ οι σημερινοί νέοι θα εισέλθουν σταδιακά στην αγορά εργασίας, με τα όποια προβλήματα και τραύματα έχουν μεταφερθεί στην ενήλικη ζωή τους».

Επίσης προβλέπει ότι οι 40 ώρες εργασίας την εβδομάδα και οι 50 εβδομάδες του χρόνου θα διαφοροποιηθούν. Το εργασιακό περιβάλλον όπως και το πρόγραμμα θα χρειαστεί να προσαρμοστεί σε έναν πληθυσμό που θα αντιμετωπίζει περισσότερο απο κάθε άλλη φορά, κατάθλιψη και εξουθενωτικό άγχος.

«Ο αντίκτυπος της πανδημίας στην ψυχική υγεία είναι πολύ μεγαλύτερος για τους νεότερους ενήλικες», δήλωσε ο καθηγητής Δημόσιας Υγείας στο Χάρβαρντ, Σεκάρ Σαξένα.

Ο Σαξένα εξηγεί ότι ακομα και όταν τελειώσει η πανδημία, το 10% αυτών των ενηλίκων θα έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στην ψυχική του υγεία. Περίπου το 1/3 των νέων μπορεί να έχει ένα τόσο σημαντικό πρόβλημα, το οποίο θα επηρεάσει τη μετέπειτα ζωή του επαγγελματικά και προσωπικά.

Οι ειδικοί της ψυχικής υγείας προβλέπουν δύο πιθανά σενάρια για την επίδραση της πανδημίας στη μελλοντική ψυχική υγεία των εφήβων. Το πρώτο είναι να βρεθούν αντιμέτωποι με πρωτοφανή επίπεδα κατάθλιψης.

Το δεύτερο είναι πιο αισιόδοξο, καθώς δεν αποκλείεται οι έφηβοι να αποκτήσουν μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στη ζωή μέσα από αυτή την τραυματική εμπειρία.

Επίσης, έρευνες δείχνουν ότι τα ατομικά τραύματα, για παράδειγμα, η σεξουαλική κακοποίηση είναι πολύ πιο βλαβερά στο ψυχικό επίπεδο από τα γενικά τραύματα όπως στην περίπτωση της πανδημίας.

Αν ισχύσει αυτό, τα μελλοντικά επίπεδα κατάθλιψης εξαιτίας της πανδημίας θα μειωθούν αισθητά. Όσο για το ποιο σενάριο πρόκειται να επικρατήσει, οι ειδικοί τονίζουν ότι η προσαρμοστικότητα και η ανθεκτικότητα, είναι δύο βασικά “κλειδιά”, που βοηθούν τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν μια σοβαρή κρίση.

Όσο αυτή διαρκεί, οι άνθρωποι συχνά ενώνονται για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον. Δημιουργούν έτσι μια αίσθηση κοινότητας.

Σε κάθε περίπτωση, οι ειδικοί προτείνουν στην πλειοψηφία τους, τη ριζική αλλαγή της δημόσιας και θεσμικής προσέγγισης μετά τη λήξη της πανδημίας. Όπως ακριβώς δημιουργήθηκαν υποδομές σε νοσοκομεία, με παρόμοιο τρόπο να ληφθεί μέριμνα για τις υποδομές ψυχικής υγείας.

Διαβάστε επίσης:

Το μεγαλύτερο «όπλο» μιας leader: Πώς η πανδημία μπορεί να φέρει την ισότητα των φύλων στα Διοικητικά Συμβούλια

1 στους 5 άνδρες θεωρεί παραπλανητικές τις ειδήσεις σχετικά με το μισθολογικό χάσμα των φύλων

Alpha Bank: Για τρίτη συνεχή χρονιά διακρίνεται στο διεθνή Δείκτη Ισότητας των Φύλων

Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση