RETRO

Clare Hollingworth: H θρυλική ρεπόρτερ που πρώτη μετέδωσε την έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου

Έκανε τη μεγαλύτερη δημοσιογραφική επιτυχία του 20ου αιώνα

πηγή: Instagram @arelymorenoo
πηγή: Instagram @arelymorenoo

Βρισκόταν μόνη της στο αυτοκίνητο, οδηγώντας από τη σημερινή Γκλίβιτσε που τότε ανήκε ακόμη στη Γερμανία προς την πολωνική Κατοβίτσε. Είχε σκοπό να διανύσει μία απόσταση περίπου 32 χιλιομέτρων εκείνη την ημέρα του 1939. Ήθελε να κάνει ένα ρεπορτάζ για τον επικείμενο πόλεμο, καλύπτοντας τις διαπραγματεύσεις των δύο χωρών. Εργαζόταν, άλλωστε, μόλις μερικές μέρες στη βρετανική Daily Telegraph και ήθελε να κάνει καλή εντύπωση στον αρχισυντάκτη της.

Τελικά, είδε τα γερμανικά στρατεύματα να προετοιμάζουν την εισβολή στην Πολωνία. «Ένας μεγάλος αριθμός στρατιωτών, κυριολεκτικά εκατοντάδες τανκς, οπλισμένα αυτοκίνητα και κανόνια» βρισκόταν εμπρός στην Clare Hollingworth, όπως έγραψε αμέσως μετά. Κατάλαβε αμέσως τι συνέβαινε και οδήγησε με ιλιγγιώδη ταχύτητα προς την πολωνική πλευρά. Τηλεφώνησε στο διευθυντή της για να του πει τα νέα, είχε την παγκόσμια αποκλειστικότητα.

Η ακριβής ημερομηνία ήταν 28 Αυγούστου 1939 και το άρθρο που κυκλοφόρησε την επομένη χαρακτηρίστηκε ως η μεγαλύτερη δημοσιογραφική επιτυχία της σύγχρονης ιστορίας.

Την 1η Σεπτεμβρίου, οι δυνάμεις του Hitler τελικά πέρασαν στην Πολωνία και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος ξεκίνησε.

Για τα επόμενα σαράντα χρόνια, η Clare Hollingworth που έγραψε στην Telegraph, την Guardian, την International Herald Tribune και τη Wall Street Journal, κάλυψε τον Β’ Παγκόσμιο από την ανατολική Ευρώπη, τα Βαλκάνια και τη Βόρειο Αφρική, τον ελληνικό εμφύλιο, τον εμφύλιο της Αλγερίας, τις εχθροπραξίες μεταξύ Αράβων και Εβραίων, τις μέρες της βρετανικής κατοχής της Παλαιστίνης και τον Πόλεμο του Βιετνάμ.

Συνελήφθη, δέχθηκε απειλές, κατηγορήθηκε για κατασκοπεία. Ήταν, για κάποιον ανεξήγητο λόγο, φίλη με κάθε άνθρωπο κρατικής εξουσίας. Ήταν η πρώτη δημοσιογράφος στην οποία δέχθηκε να μιλήσει ο Σάχης του Ιράν Mohammed Reza Pahlavi το 1941, αλλά και μία από τις ελάχιστες μη Ασιάτισσες που ταξίδευαν συχνά στην Κίνα για ρεπορτάζ. Εκείνη, μάλιστα, άνοιξε το παράρτημα της Guardian στο Πεκίνο το 1973. Η εξαιρετική αυτή γυναίκα γεννήθηκε σαν σήμερα, 10 Οκτωβρίου, το 1911.

Το 1963, σε άρθρο της στη Guardian «φωτογράφισε» τον Βρετανό μυστικό πράκτορα Kim Philby ως τον τρίτο κατάσκοπο της Σοβιετικής Ένωσης, ο οποίος συνεργαζόταν με τους ήδη γνωστούς Donald Maclean και Guy Burgess. Πέντε χρόνια μετά, στην Telegraph αυτή τη φορά, έγραψε για τα σχέδια των ΗΠΑ που θα οδηγούσαν στο τέλος του πολέμου του Βιετνάμ.

Στην επαγγελματική της ζωή, ήταν τρομερά επιτυχημένη. Δε χρειαζόταν, όπως έλεγε, τίποτα άλλο, πέρα από μία οδοντόβουρτσα, μία γραφομηχανή και, σε περίπτωση ανάγκης, ένα πιστόλι. Κοιμόταν στις καρότσες φορτηγών, έθαβε το σώμα της κάτω από το χώμα – μέχρι το λαιμό – προκειμένου να ζεσταθεί τα παγωμένα βράδια που περνούσε στην έρημο. Κάποτε, συγκρούστηκε με έναν Αλγερινό αστυνομικό, απειλώντας τον να τον χτυπήσει στο κεφάλι με το παπούτσι της.

Τη δεκαετία του ’80, η όρασή της άρχισε να την προδίδει. Αν συνέχιζε να βλέπει καλά, δεν υπήρχε περίπτωση να είχε αποσυρθεί. Θα άφηνε με χαρά την τελευταία της πνοή δίπλα στο πεδίο της μάχης, γράφοντας της εξελίξεις.

Το 1989, δύο χρόνια πριν κλείσει τα 80, συνταξιούχος πια, φόρεσε την «εργατική στολή» της – δηλαδή ρούχα για σαφάρι – και πήγε να καλύψει τα γεγονότα της Σφαγής της Πλατείας Τιενανμέν στην Κίνα.

Θεωρούσε πως ήταν μία σκληρή γυναίκα και δεν ήθελε να «μαλακώσει». Μέχρι τα 90 της κοιμόταν στο πάτωμα του σπιτιού της στο Χονγκ Κονγκ, ώστε να μη χαλαρώνει εντελώς.

Έζησε μία ζωή εκ διαμέτρου αντίθετη από αυτήν που σχεδίαζαν για εκείνη οι γονείς της.

Ως παιδί, λάτρευε να πηγαίνει βόλτες στα ιστορικά πεδία μάχης της Αγγλίας και της Γαλλίας μαζί με τον πατέρα της, ο οποίος ασχολούταν με τη διεύθυνση της οικογενειακής βιοτεχνίας υποδημάτων. Εκείνος και η σύζυγός του, επέμεναν να στείλουν την Clare σε σχολή οικοκυρικών προκειμένου να μάθει ό, τι χρειαζόταν και να γίνει άξια γυναίκα, όταν θα μεγάλωνε.

«Εντάξει, αν και είναι χρήσιμο να ξέρεις να φτιάχνεις ομελέτα, η σχολή αυτή με έκανε να μισήσω οτιδήποτε είχε σχέση με δουλειές του σπιτιού», δήλωσε η ίδια σε συνέντευξή της αργότερα.

Αρραβωνιάστηκε με έναν νεαρό, έπειτα από πίεση που δέχθηκε από τους γονείς της. Δεν άργησε να χωρίσει, όμως. Προκάλεσε τεράστιο σκάνδαλο, το οποίο κατάφερε να γιγαντώσει όταν τους ανακοίνωσε την επιθυμία της να ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία.

Αψηφώντας τις ενστάσεις τους, πήγε στη σχολή Σλαβικών και Ανατολικοευρωπαϊκών Σπουδών, ενώ συνέχισε με μεταπτυχιακό στο Πανεπιστήμιο του Ζάγκρεμπ. Συνεργάστηκε, έπειτα, με ένα ειρηνευτικό σώμα που ιδρύθηκε στη Μεγάλη Βρετανία το 1918 και πήρε μετάθεση για την Πολωνία.

Εκεί, στις αρχές του ’39 βοήθησε χιλιάδες πρόσφυγες από τη Σουδητία – την περιοχή της Τσεχσλοβακίας που κατέλαβαν οι Ναζί το 1938 – να διασχίσουν τη χώρα και να περάσουν στην Ευρώπη. Η Daily Telegraph έμαθε για τη δουλειά της και, στις 25 Αυγούστου, την προσέλαβε ως ανταποκρίτρια. Της ανέθεσε να καλύψει τις εξελίξεις κι εκείνη έφυγε για τη Βαρσοβία την ακριβώς επόμενη μέρα. Από εκεί, πήγε στην Κατοβίτσα με αυτοκίνητο που δανείστηκε από το Βρετανό πρόξενο. Σ’ εκείνο το αυτοκίνητο βρισκόταν όταν είδε τους Γερμανούς.

Την 1η Σεπτεμβρίου ξύπνησε χαράματα. Οι Γερμανοί ξεκίνησα να βομβαρδίζουν. Πήρε τηλέφωνο ένα φίλο της στην αγγλική πρεσβεία της Βαρσοβίας, του είπε τι συνέβαινε κι εκείνος δεν την πίστεψε. Έβαλε, τότε, το ακουστικό στο παράθυρο για να ακούσει κι ο ίδιος τις βόμβες να πέφτουν.

Η καριέρα της συνεχίστηκε μ’ εκείνη να κυνηγά τον κίνδυνο. Δε φοβήθηκε στιγμή. Έφτασε πολλές φορές κοντά στο θάνατο και δε μετάνιωσε ποτέ. «Όταν γράφω μία ιστορία, είμαι εκεί – στο διάολο και ο σύζυγος, και η οικογένεια και όλα τα άλλα», είπε στην Guardian το 2004. Κι όμως, παντρεύτηκε δύο φορές. Ο πρώτος της σύζυγος, την κατηγόρησε για εγκατάλειψη συζυγικής στέγης. Ο δεύτερος, ήταν ο επίσης δημοσιογράφος Geoffrey Hoare, με τον οποίο παρέμειναν μαζί ώσπου να αφήσει την τελευταία του πνοή το 1965.

Εκείνη, έκλεισε τα μάτια της στο σπίτι της στο Χονγκ Κονγκ το 2017, γνωρίζοντας πως ήταν η γυναίκα πίσω από τη μεγαλύτερη δημοσιογραφική επιτυχία του 20ου αιώνα – και όχι μόνο.

 

Διαβάστε επίσης:

Marie Colvin: Η πολεμική ανταποκρίτρια με τη ζωή που έγινε ταινία

H ζωή και το έργο της διασημότερης πολεμικής ανταποκρίτριας, Oriana Fallaci

Gloria Steinem: Η δημοσιογράφος που πάλεψε για την ισότητα των φύλων

 

Aκολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση