«Κάθε γυναίκα που καταφέρνει να νικήσει το τέρας της ασθένειας, μέσα από αυτήν την επώδυνη εμπειρία, αλλάζει τον τρόπο με τον οποίο βλέπει τα πράγματα γύρω της και αντιμετωπίζει την ζωή. Αλλάζει ιδέες, απόψεις, συνήθειες, μοιάζει σαν να αλλάζει ακόμα και δέρμα, να αλλάζει ρούχο, να γεννιέται ξανά από την αρχή, πιο σοφή και πιο ώριμη από ποτέ. Επιλέγει συνειδητά να φορέσει το ‘Ρούχο της Ζωής’, στην ουσία αποσυνδέεται συναισθηματικά από την θλίψη και τον θάνατο, αφήνει πίσω της το σκοτάδι και ακολουθεί το Φως.»
Η Σοφία Ζαράρη είναι η καλλιτέχνιδα πίσω από το «Ρούχο της Ζωής». Φέτος, ένωσε τις δυνάμεις της με τον «Πανελλήνιο Σύλλογο Γυναικών Με Καρκίνο του Μαστού Άλμα Ζωής» και τον φωτογράφο Τάσο Βρεττό, μαζί «γέννησαν» το Nine Muse Project κι άγγιξαν το φλέγον θέμα του Καρκίνου του Μαστού μέσα από τους δρόμους της Τέχνης. Ως σύγχρονες Μούσες, εννέα γυναίκες που έχουν καταφέρει να επιζήσουν και να νικήσουν την ασθένεια «φόρεσαν» το «Ρούχο της Ζωής» για να μεταφέρουν το ηχηρό μήνυμα της πίστης, της δύναμης και της ελπίδας σε κάθε γυναίκα που αναμετράται καθημερινά με τον ίδιο αυτό εχθρό. «Αν μιλήσω για μας, από αυτό το project είναι σαφές πως ήδη έχουμε βγει πλουσιότεροι συναισθηματικά, πιο δυνατοί ψυχικά και κυρίως με πίστη ακλόνητη μέσα μας πως ο άνθρωπος δεν πρέπει να παραιτείται ούτε στιγμή από την μάχη που δίνει για την Ζωή», μου είπε.
Πώς, όμως, ξεκίνησαν όλα;
Πριν από ένα χρόνο δέχθηκε την πρόταση του Επιμελητή Βιτρινών Τέχνης ΟΤΕ Θεσσαλονίκης Γιάννη Αργυριάδη, να δημιουργήσει ένα έργο με αφορμή τον Μήνα Πρόληψης και Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Μαστού, ώστε να παρουσιαστεί στις «Βιτρίνες Τέχνης» ως παράλληλη δράση προς την διημερίδα που είχε προγραμματίσει το Άλμα Ζωής Θεσσαλονίκης να λάβει χώρα στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, υπό τον τίτλο «Διάλογοι Ζωής». Με αφορμή την πρόσκληση αυτή εμπνεύστηκε το «Ρούχο της Ζωής», το φόρεμα – γλυπτό αφιερωμένο στην δύναμη που φέρει η γυναικεία Φύση. Εκεί ήταν που συνάντησε από κοντά τις γυναίκες που πάλεψαν και συνεχίζουν να παλεύουν με την ασθένεια του καρκίνου του μαστού. Αποφάσισε, λοιπόν, πως το δημιούργημά της αυτό θα συνέχιζε να ζει και να αναπνέει μέσα από την δύναμη και την προσπάθεια όλων αυτών των γυναικών που μάχονται καθημερινά για να νικήσουν τον φόβο και να διεκδικήσουν πίσω ξανά την ζωή. Τι νόημα έχει ένα «ρούχο» αν δεν μπορεί να νιώσει σώμα και ψυχή επάνω του; Aν δεν μπορεί να μοιραστεί την χαρά, την λύπη, την αγωνία του ανθρώπου που το φορά;
Η Σοφία Ζαράρη μοιράζεται την ιστορία της με το portraits.gr και μας εμπνέει.
Από τις Πολιτικές Επιστήμες στο Jewelry Design. Tι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε να ασχοληθείτε με τα κοσμήματα;
Την χρονιά που αποφοίτησα από το Πανεπιστήμιο βρέθηκα μπροστά στην προοπτική ενός μεταπτυχιακού στο εξωτερικό στο πεδίο των επιχειρήσεων. Δίχως καμία άλλη προειδοποίηση, ως δια μαγείας έκανε τότε την παρουσία της αισθητή μέσα μου, με έναν τρόπο σχεδόν καταλυτικό, η ανάγκη για δημιουργία υποδεικνύοντας δίχως άλλο τον δρόμο της Τέχνης. Διάλεξα αυθόρμητα και δίχως δεύτερη σκέψη να ακούσω την φωνή της καρδιάς μου και από εκεί και πέρα η επιλογή να ακολουθήσω αυτήν την πορεία φάνηκε πως ήταν μονόδρομος.
Στο κόσμημα με οδήγησαν τα ταξίδια που έκανα από παιδί με τους γονείς μου, κυρίως σε χώρες της Αφρικής. Έχω πολύ ζωντανά ακόμα μέσα μου εικόνες γεμάτες υφές, χρώματα κι αρώματα από τα μέρη εκείνα που πρωτοταξίδεψα μαζί τους και που κατάφεραν να με μαγέψουν με την γοητεία που ασκούν στα μάτια ενός μικρού παιδιού τα ευτελή υλικά που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι σε αυτούς τους τόπους για να μεταμορφώσουν το δικό μας «άχρηστο» σε κάτι πολύτιμο. Με συγκινεί πάντα ο αυθορμητισμός, η εφευρετικότητα, ο ιδιοσυγκρασιακά οικολογικός χαρακτήρας της τέχνης τους, ο ισχυρός δεσμός που διατηρούν με την παράδοση, η παιδικότητα και η φαντασία που διακρίνει τα έργα των ανθρώπων της Αφρικής.
Επέλεξα συνειδητά το κόσμημα ως μέσο για να εκφραστώ κι έτσι ξεκίνησα τις σπουδές μου πάνω στο σχέδιο και την κατασκευή. Ήδη στο δεύτερο έτος της σχολής μου πρότειναν να εργαστώ ως σχεδιάστρια κοσμήματος σε μια εταιρεία. Από τότε άρχισαν ουσιαστικά να μετρούν τα χρόνια που ασχολούμαι επαγγελματικά με το κόσμημα, σταθερά μέχρι σήμερα. Λίγα χρόνια αργότερα επιχείρησα να κάνω και τα πρώτα μου βήματα στον χώρο της Τέχνης, αισθανόμενη την ανάγκη να ξεπεράσω τους περιορισμούς, τους κανόνες και κυρίως την μικροκλίμακα που καθορίζει το κόσμημα.
΄Εχετε πρότυπα; Αν ναι, ποια είναι αυτά;
Τα στοιχεία που θαυμάζω ιδιαίτερα στους ανθρώπους είναι η επιμονή, η υπομονή, η ευγένεια, η γενναιοδωρία, η εργατικότητα, η ευαισθησία, ο ανθρωπισμός, η διαίσθηση. Μαζί με την έμφυτη αισθητική και την δημιουργικότητα που μπορεί να χαρακτηρίζει κάποιον, ανεξάρτητα σε ποιό πεδίο βρίσκει τόπο να εκφραστεί. Κάθε άνθρωπος που φέρει αυτά τα χαρακτηριστικά αποτελεί για μένα εν δυνάμει πρότυπο και έμπνευση μαζί. Και πάνω απ’όλα κίνητρο ισχυρό να βελτιώνω τον Εαυτό μου και να εξελίσσομαι ψυχικά, αφού αυτό είναι και το βασικό ζητούμενο που έχω στη ζωή.
Τι είναι αυτό που σας εμπνέει;
Με εμπνέει η Θάλασσα, τα ταξίδια, ο ‘Ερωτας, οι βόλτες στο κέντρο της πόλης, η Φύση, η Ομορφιά όπως εκφράζεται γύρω μας. Με εμπνέουν τα μουσεία ανά τον κόσμο, η Μυθολογία, η Ζωγραφική, ο Κινηματογράφος, η Ποίηση, η Μουσική. Με εμπνέουν οι ωραίοι άνθρωποι που μπορεί να συναντήσω στον δρόμο μου, που με την σκέψη και κυρίως τις πράξεις τους έχουν την δύναμη να ανοίξουν νέο παράθυρο στην ψυχή μου κι έτσι να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να έβλεπα τα πράγματα μέχρι εκείνη την στιγμή που τους συνάντησα στη ζωή μου.
Τι είναι αυτό που σας δίνει δύναμη να συνεχίσετε, όταν οι καταστάσεις δυσκολεύουν;
Δύναμη αντλώ πρωταρχικά από μέσα μου, είναι εκείνες οι εσωτερικές δυνάμεις που ενυπάρχουν και μπαίνουν κάθε φορά σε λειτουργία, δίνοντας μου δύναμη να σταθώ με ματιά θετική απέναντι στα πράγματα και στις άβολες καταστάσεις που προκύπτουν σχεδόν καθημερινά στη ζωή μας. Είναι ένα φως εσωτερικό που με τα χρόνια δυναμώνει, επιμένει να δηλώνει το παρόν σε όλες τις δύσκολες στιγμές και να τροφοδοτεί σταθερά με πίστη την ψυχή μου πως ό,τι κι αν συμβαίνει γύρω μας τη δεδομένη στιγμή, τελικά θα καταφέρουμε να βρούμε τον τρόπο να αξιοποιήσουμε την δυσκολία και να την μετατρέψουμε σε δύναμη και κίνητρο για τη ζωή. Δύναμη μου δίνει η οικογένεια μου και οι φίλοι ζωής που έχω την τύχη να στέκονται στο πλευρό μου από παιδί. Δύναμη αντλώ από την Τέχνη και την Ομορφιά του Κόσμου, όπου τελευταία νιώθω την ανάγκη να ανατρέχω όλο και πιο συχνά για να γεμίσω τις μπαταρίες μου.
Ποιά είναι η καλύτερη συμβουλή που έχετε δεχθεί;
Να ακούω η Ψυχή τι λέει και όχι το μυαλό. Το μυαλό παίζει παιχνίδια. Η Ψυχή ποτέ δεν ψεύδεται. Αυτό μου έχει διδάξει μια φωτισμένη γυναίκα που ακολουθώ στη ζωή μου και το πιστεύω απόλυτα πια.
Εσείς, τι θα συμβουλεύατε μια γυναίκα που θέλει να τολμήσει να ασχοληθεί με την τέχνη και διστάζει;
Η Τέχνη είναι πάνω από όλα έκφραση. Και έκφραση σημαίνει ψυχική και σωματική υγεία, ροή, αρμονία και συμφιλίωση με τον Εαυτό μας. Όταν εκφράζεται ο άνθρωπος, όταν καταφέρνει να βρίσκει τον τρόπο να βγάζει την Αλήθεια του στο Φως, να αποβάλει από πάνω του όσα τον βαραίνουν, να επικοινωνεί με τον Εαυτό του εις βάθος και να δημιουργεί εκ του μηδενός, τότε θεωρώ πως κρατά στα χέρια του το μυστικό της αυτοθεραπείας, της εξέλιξης και της ισορροπίας. Η Τέχνη έχει την δύναμη να θεραπεύει πρώτα αυτόν που την ασκεί και μαζί με αυτόν όσους την προσεγγίζουν. Ο καλλιτέχνης στα δικά μου μάτια μοιάζει να είναι ένας μικρός μάγος που μπορεί κάθε φορά να γεννά όμορφες ιδέες και με τον τρόπο του να μεταμορφώνει την ασχήμια του Κόσμου σε Ομορφιά. Ακολουθούμε αυτό που λέει η καρδιά μας και όχι απαραίτητα και υπο-λογιστικά τον δρόμο της λογικής που θα μας κάνει πλουσιότερους μόνο με την οικονομική έννοια του όρου. Αν είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε το εκατό τοις εκατό του εαυτού μας, να παλέψουμε με όλες μας τις δυνάμεις, να επιμείνουμε και να υπομείνουμε τις δυσκολίες που θα εμφανιστούν μπροστά μας, σε έναν δρόμο που σίγουρα δεν είναι σπαρμένος με ρόδα, δίχως να επιζητούμε γρήγορη αναγνώριση, πλουτισμό κι αποδοχή από το σύνολο, είναι σχεδόν βέβαιο πως η ζωή μας θα έχει νόημα και ουσία. Ο χώρος της Τέχνης είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστικός και η ιστορία έχει δείξει έως τώρα πως το να καταφέρει ο δημιουργός να ζήσει αυτόνομα και αποκλειστικά από την τέχνη του δεν είναι το πιο εύκολο πράγμα που μπορεί να συμβεί. Αν θελήσει μια γυναίκα να ακολουθήσει τον δρόμο της Τέχνης, κι αυτό είναι κάτι που δεν το ξεχωρίζω σε σχέση και με έναν άνδρα καλλιτέχνη, χρειάζεται να γνωρίζει εκ των προτέρων πως πρέπει να παλέψει σκληρά για να αναγνωριστεί, με όλες τις δυνάμεις δίχως κανείς να είναι σε θέση εκ των προτέρων να εγγυηθεί το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας. Να αγαπά με πάθος αυτό που κάνει και να πιστεύει αληθινά στον Εαυτό της, διότι πολλές φορές στην πορεία θα αναγκαστεί να βρεθεί αντιμέτωπη με την απόρριψη κι εκεί θα χρειαστεί να έχει εσωτερική δύναμη και πίστη μεγάλη για να παραμείνει σταθερή και ακλόνητη στο κέντρο της και να συνεχίσει την πορεία της παρακάτω.
Τι πιστεύετε πως λείπει από τον σχεδιασμό κοσμημάτων στην Ελλάδα;
Η Τέχνη του Κοσμήματος στην Ελλάδα ανθεί χιλιάδες χρόνια τώρα. Έχουν δημιουργηθεί αριστουργήματα σε αυτόν τον τόπο στο πεδίο της κοσμηματοποιίας, που αποτελούν έμπνευση όχι μόνο για εμάς τους Έλληνες αλλά και για ολόκληρο τον Κόσμο. Οι σημερινοί Έλληνες designers δεν υστερούν σε τίποτα από τους ξένους. Ειδικά τα τελευταία χρόνια της οικονομικής ύφεσης που βίωσε η χώρα μας, η τάση για εξωστρέφεια έγινε σχεδόν ανάγκη, με αποτέλεσμα Έλληνες designers να απευθύνονται πλέον όλο και περισσότερο σε ένα κοινό που ξεπερνά τα σύνορα της χώρας τους. Στο κομμάτι που ονομάζεται Σύγχρονο Εικαστικό κόσμημα τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Δεν υπάρχει η απαραίτητη παιδεία στο αγοραστικό κοινό, δεν υπάρχουν συλλέκτες που να μπορούν να υποστηρίξουν μέσα από τις συλλογές τους έμπρακτα ένα κόσμημα που διεκδικεί ισότιμα την θέση του δίπλα σε ένα έργο τέχνης, ανεξάρτητα από το αν το υλικό που έχει χρησιμοποιηθεί για την δημιουργία του είναι ευτελές και όχι πολύτιμο ώστε να καθορίσει την αξία του βάσει αυτής της παραμέτρου. Χρειάζεται χρόνος εκπαίδευσης και καλλιέργεια για να αποδεχθεί και να εκτιμήσει όπως του αξίζει η σύγχρονη Ελληνίδα ένα κόσμημα αυτής της φιλοσοφίας.
Αυτό που με λυπεί βαθιά είναι το γεγονός πως όσο περνούν τα χρόνια και η τεχνολογία εισβάλει όλο και περισσότερο στην παραγωγική διαδικασία, μέρα τη μέρα χάνονται τα καλά χέρια, εκλείπουν οι άξιοι εκείνοι τεχνίτες που στο παρελθόν είχαν την διάθεση, το ταλέντο και το μεράκι να καθήσουν για μήνες στον πάγκο τους έτσι ώστε να δημιουργήσουν κάτι μοναδικό. Στον βωμό της τυποποίησης και κυρίως του χαμηλού κόστους παραγωγής, η ποιότητα, η παράδοση και η αισθητική του κοσμήματος αναπόφευκτα φθίνει κατακόρυφα και μαζί της εξαφανίζονται και οι άνθρωποι που την υπηρετούν αληθινά.
Για ποιο έργο σας είστε περισσότερο περήφανη;
Κάθε έργο έχει την δική του ιστορία, ώρες σκέψης και εργασίας. Έτσι δεν θα μπορούσα να πω με απόλυτη σιγουριά πως νιώθω περισσότερο ή λιγότερο περήφανη και ικανοποιημένη για κάποια από τα έργα ή τις συλλογές μου. Όμως υπάρχουν δυο ενότητες, που ξεχωρίζω καθαρά με όρους συναισθηματικούς, την καθεμία για τους δικούς της λόγους, κάθε φορά που τις ανακαλώ στην μνήμη μου. Συγκεκριμένα αναφέρομαι στα έργα που εντάσσονται στην συλλογή “Antilogos” και αφορούν σε μια μακέτα-γλυπτό καθώς και δυο περιδέραια που μιλούν για τον πόλεμο στην Συρία, τα οποία είχαν την τύχη να ακουμπήσουν στο στήθος μιας Σύριας γυναίκας, δασκάλας από το Χαλέπι, που πέρασε ως πρόσφυγας στη χώρα μας και έμεινε για κάποιο διάστημα στην Ελλάδα . Και βέβαια μιλώ και για το «Ρούχο της Ζωής».
Ποιό είναι το επόμενο καλλιτεχνικό σας βήμα;
Ο καλλιτέχνης σπάνια είναι σε θέση να καθορίσει και να προσδιορίσει το μέλλον και την πορεία του. Χρειάζεται να ακούει κάθε στιγμή την εσωτερική του φωνή, να προσαρμόζεται στις συνθήκες που εμφανίζονται στον δρόμο του και κυρίως να διατηρεί άσβεστη την φλόγα της δημιουργίας εντός του. Τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερο νιώθω την ανάγκη να ασχολούμαι με projects και να δημιουργώ Τέχνη που να έχει έναν έντονα ανθρωπιστικό χαρακτήρα, με πρόσημο θετικό προς το Κοινό Καλό, πράγμα που με κάνει να αισθάνομαι πως με αυτόν τον τρόπο υπηρετώ στο έπακρο τον σκοπό μου ως καλλιτέχνις. Επίσης αν βρω κάποια στιγμή τον χρόνο και την εσωτερική ηρεμία, επιθυμία μου είναι να εκφραστώ μέσα από τις λέξεις που τόσο αγαπώ και να γράψω ιστορίες για μικρούς και μεγάλους.
Διαβάστε επίσης:
Μίνα Αποστολίδη: Η Ελληνίδα σοκολατοποιός που κατέκτησε το Βέλγιο
Ελίνα Χατζηχρόνογλου: Η Ελληνίδα που σχεδιάζει όλα τα καταστήματα της Swatch
Ακολουθήστε το Portraits στο Google News για την πιο ξεχωριστή ενημέρωση